. - Ceviz

1. CEVİZ YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJESİ

BÖLÜM 1- PROJENİN ÖZETİ
1.1 Projenin Adı
1.2 Projenin Süresi
1.3 Projenin Uygulama Yeri
1.4 Projenin Kapasitesi
1.5 Genel Yatırım Tutarları
1.6 Projenin Finansmanı
1.7 Projenin Faydaları

BÖLÜM 2- GİRİŞ

BÖLÜM 3- PROJE ALANI
3.1 Proje Alanının Ekolojik Durumu
3.2 Topoğrafya
3.3 Arazi Tasarruf Durumu
3.4 Üretim ve Pazarlama

BÖLÜM 4- PROJE ÖNCESİ DURUM
4.1 Proje Öncesi Üretim Giderleri
4.2 Proje Öncesi Üretim Geliri
4.3 Proje Öncesi net Kar

BÖLÜM 5- PROJE
5.1. Projenin gerekçesi ve amacı
5.2 Teknik Bilgiler
5.2.1 Cevizin Sistematikteki Yeri ve Bitkisel Özellikleri
5.2.2 Ceviz Çeşitleri ve Özellikleri
5.2.3 Toprak İstekleri
5.2.4 Aşılı Fidan Temini
5.2.5 Toprak Hazırlığı ve Bahçe Tesisi
5.3 Yıllık Bakım İşleri
5.3.1 Toprak İşleme
5.3.2 Sulama
5.3.3 Gübreleme
5.3.4 Budama
5.3.5 Hastalık ve Zararlılarla Mücadele
5.4 Proje Faaliyetleri
5.4.1 Yatırım ve İşletme Giderleri
5.4.2 İşletme Gelirleri
5.5 Ekonomik ve Mali Analiz

BÖLÜM 6 PROJE GİDERLERİNİN ANALİZİ

BÖLÜM 7 SONUÇ
BÖLÜM 1
PROJENİN ÖZETİ :
1.1. PROJENİN ADI : Ceviz Üretimini Geliştirme Projesi
1.2. PROJENİN SÜRESİ : Tesis süresi 5 yıl, Ekonomik ömrü 100 yıldır.
1.3. PROJENİN UYGULAMA YERİ : .............. İli ve İlçeleri
1.4. PROJENİN KAPASİTESİ : 20 çiftçiye 5'er dekarlık toplam 100 dekar kapama ceviz
bahçesi tesisi
1.5. PROJENİN GENEL YATIRIM TUTARI : 37.900.000.000-TL'si yatırım gideri, 255.240.000.000-TL'si işletme sermayesi olmak üzere toplam 293.140.000.000-TL'dir.

1.6. PROJENİN FİNANSMANI : Proje ile İlimizin 1598 ton olan ceviz üretiminin artırılarak dış pazara yönelik ceviz üretimi ihtiyacının karşılanmasına katkıda bulunmak, dağınık halde bulunan ceviz ağaçlarının toplu şekilde tesis edilerek entansif üretimi teşvik etmek, aile iş gücünü değerlendirerek üretime yönlendirmek, ayrıca aileye; gerek meyve satışı gerek mobilya sanayiinde kullanılmak üzere tomruk satışı ve gerekse odun veriminin yüksek oluşu nedeni ile yüksek gelir sağlayıcı ekonomik bir tarım işletmesi kurularak üreticilerin gelir seviyesinin yükseltilmesi ve gayrisafi milli hasıladaki paylarının arttırılması hedeflenmiştir.

BÖLÜM 2
GİRİŞ :
Anadolu birçok meyve türünde olduğun gibi cevizinde doğal olarak yayılma alanı içerisinde yer almaktadır. Ülkemizin hemen her bölgesinde ceviz yetiştirilebilmekte olup, köklerinin derinlere gitmesi, yana yayılması, kuvvetli dallanması nedeni ile erozyona ve heyelana maruz kalabilecek toprakların korunması, çıplak yamaçların ağaçlandırılması, az emek ve masrafla çok yönlü gelir sağlayarak köyden kente göçün önlenmesi çalışmalarında başarılı olarak kullanılabilmektedir.
Ülkemiz ceviz üreten ülkeler arasında ABD'den sonra ikinci sırada olup ( 1974 FAO kayıtlarına göre ) yaklaşık 122.000 ton ceviz üretimi yapılmaktadır.
İlimizde ise meyve veren yaşta 40.040 adet ceviz ağacından yaklaşık 1598 ton ceviz elde edilebilmektedir. ( 2000 yılı istatistik kayıtları )
Ceviz ağaçları dikildikleri yıldan itibaren ekonomik anlamda 20 yıl sonra verime başlar ve 100 yıl boyunca devam eder. Uzun vadeli, karlı bir yatırım olan ceviz yetiştiriciliğinde bahçe yeri seçiminde ve üretimi yapılacak çeşitlerin seçiminde hata yapmamak gerekir. Özellikle seçilecek çeşitlerin döllenme biyolojisi, erkek ve dişi çiçeklerin açma zamanları öncelikli olarak tespit edilmelidir.

BÖLÜM 3
PROJE ALANI :
3.1. Proje Alanın Ekolojik Durumu :
Projenin uygulanacağı ....... İli ve İlçeleri gerek iklim açısından gerekse toprak yapısı bakımından ceviz üretimine uygundur. İlimiz Ege Bölgesi ile Orta Anadolu Bölgesi arasında bulunan batı geçit kuşağında yer almakta olup, ortalama rakım 950 m'dir. Ege Bölgesi iklim karakterlerini taşıyan Simav,Gediz,Hisarcık İlçelerimizde son donlar 10-15 Nisan tarihlerinde görülebilmesine rağmen, İç Anadolu iklim karakterlerini taşıyan Kütahya Merkez,Altıntaş, Aslanapa, Çavdarhisar, Domaniç, Dumlupınar,Emet, Pazarlar, Şaphane, Tavşanlı İlçelerinde 7-20 Mayıs tarihlerine kadar olumsuz etkilerini sürdürerek erken uyanan gözlere ve yeni sürgünlere zarar verebilmektedir.
Kış aylarında en düşük hava sıcaklığı -18.6 oC , toprak sıcaklığı -16.2 oC olabilmektedir. Yıllık yağış miktarı 550 mm ,sisli gün sayısı 46, karla örtülü gün sayısı 24'tür. Hakim rüzgar yönü güney ve hızı saatte 25.2 km'dir. (10 yıllık ortalama)

3.2. Topoğrafya :
İlimiz genellikle engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Bu da özellikle meyvecilik için bir avantaj teşkil etmektedir. Çünkü kışın meyve ağaçlarına zarar veren don halkaları tepelerden aşağı doğru toprak yüzeyinden akarak vadilerde birikmektedir. Son yıllarda gerek tarım arazilerinin yerleşime açılması gerekse miras yolu ile bölünerek küçülmesi birim alandan daha fazla ürün alınmasını ve tarla bitkileri ile sebze ve diğer meyve üretiminde kullanılamayacak durumdaki kıraç arazilerin değerlendirilmesini zorunlu hale getirmektedir.
3.3. Arazi Tasarruf Durumu :
İlimizde genellikle tarım işletmeleri küçük aile işletmeleri şeklinde olduğundan proje kapsamına alınan üreticilere 5'er dekarlık kapama ceviz bahçesi tesisi planlanmıştır. Bahçelerin tesis edileceği yerler vadi ve ovaların haricinde hafif eğimli, kıraç tarım arazileridir.
3.4. Üretim ve Pazarlama :
İlimiz genelinde meyve veren yaşta 40.040 adet bulunmasına rağmen kapama ceviz bahçesi tesisleri yok denecek kadar az olup, diğer meyve çeşitleri ile karışık olarak ya da ev bahçesi ve sebze bahçelerinde ikişer üçer adet olmak üzere dağınık olarak ekilmiş olan bu ağaçlardan yaklaşık 1598 ton ceviz alınmaktadır.
Üretimi yapılan cevizler genellikle iç pazara sevk edilerek çerez olarak tüketildiği gibi pasta sanayii, kozmetik sanayii ve ilaç sanayiinde değerlendirilebilmektedir.
Teknik talimatlar doğrultusunda üretim yapılması durumunda rahatlıkla dış pazarlara sunulabilmektedir. Depolama ve pazarlama konusunda herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır. Ayrıca kerestesi kaplama sanayiinde aranan bir hammaddedir.

BÖLÜM 4
PROJE ÖNCESİ DURUM:
Örnek olarak alınan işletmede mevcut 3 iş gücü vardır ve proje öncesi kuruda hububat tarımı yapılmaktadır.
4.1. Proje Öncesi Üretim Giderleri : (5 Dekar için )

Gider Kalemleri	Gider Tutarı ( TL )
Toprak İşleme	15.000.000
İkileme	10.000.000
Tırmık-Taban sürgü	10.000.000
Tohumluk bedeli (90kg x 240.000TL)	21.600.000
Gübre bedeli ve gübreleme	25.000.000
Ekim,tohum kapatma	15.000.000
Zirai mücadele ilacı ve işçiliği	30.000.000
Hasat, harman	15.000.000
Saman yapımı	20.000.000
Nakliye	15.000.000
T O P L A M	176.600.000-TL

4.2. Proje Öncesi Üretim Geliri : (5 Dekar için )
Üretim Miktarı(kg).....Birim Fiyatı (TL).....Tutarı (TL)
Buğday Üretimi(250 kg.da).....1250.......................90.000.............112.500.000
Saman Üretimi.........................1500.......................60.000...............90.000.000
T O P L A M.....................................................................................202.500.000

4.3. Proje Öncesi Net Kar :
Üretim Gelirleri......202.500.000
Üretim Giderleri.....176.600.000
Net Kar....................25.900.000-TL

BÖLÜM 5
PROJE :
5.1. Projenin Gerekçesi ve Amacı :
Ülkemizde tarım; hızla artan nüfusun yiyecek ve tarımsal ürün ihtiyaçlarını karşılayacak, tarıma dayalı sanayimizin istediği özellikte hammadde ihtiyacını devamlı bir şekilde temin edecek, ihracatımızda önemli bir yeri olan tarımsal ürünleri yetiştirecek ve sanayimizin gelişmesi için yıldan yıla artan döviz ihtiyacını karşılayacak olan önemli bir kaynaktır.
Tarım Ülkeleri arasında yer alan Türkiye, halen birim alandan elde edilen üretimde gelişmiş ülkeler rakamlarının altında bulunmaktadır. Tarımda verimin artırılması ekstansif olarak faaliyette bulunan tarım işletmelerinin entansif tarıma yönlendirilmesi ile mevcuttur.
Meyveler insan beslenmesinde eskiden beri önemli bir yer tutmuştur. Kültürün ilerlemesi ve beslenmenin temel kurallarının öğrenilmesinden sonra meyvelerin beslenmedeki değerleri, özellikle vitamin ve mineral maddelerce zengin olmaları, kalori ve protein değerlerinin yüksek oluşu ile ön plana çıkmıştır.
Ceviz; kerestesi, odunu, yaprağı, meyvesi ve kabuğu ile çok yönlü gelir sağlayan bir tarım ürünüdür.
100 gr ceviz içinde 62-75 gr yağ, 8-24 gr protein, 14 gr karbonhidrat, 200 mg kalsiyum, 2 mg demir, 0.03 mg A vitamini, 0.35 mg B1 vitamini, 0.10 mg B2 vitamini, 15 mg C vitamini, 1.2 mg P vitamini ,ile 23 mg D ve 24 mg E vitaminleri bulunur. 0.5 kg ceviz içi ile 3500 kalori kazanılır ki bu da bir insanın bir günlük enerji ihtiyacını karşılar.
Hazırlanan bu proje ile : İlimizin meteorolojik özellikleri göz önünde bulundurularak geç çiçek açan ve geç filizlenen çeşitlerin seçimi ile kapama bahçeler tesis ederekgeç donlardan zarar görmeden ceviz üretimi yapmak, köylerden kente nüfus hareketlerini önlemek, çevresine yayım yapabilme özelliği taşıyan seçilmiş çiftçilerle ortaklaşa çalışıp, köylerde önder çiftçi topluluklarının oluşmasını hızlandırarak, yetiştirme tekniklerinin yayımını yapmak, birim alandan alınan verimi artırarak çiftçinin gelir düzeyini yükseltmek ve dolayısıyla sosyo-ekonomik yapısının iyileştirilmesi amaçlanmıştır.
5.2. Teknik Bilgiler :
5.2.1 Cevizin Sistematikteki Yeri ve Bitkisel Özellikleri
Ceviz; bitkiler aleminin (Vegetabilae), çiçekli bitkiler şubesi (Phanerogamae ), kapalı tohumlular ( Angiospermae) alt şubesi, iki çenekliler ( Dicotyledonae) sınıfının, Juglandaceae familyasının, Juglans cinsine bağlı olup, bitkisi serbest olarak büyümeye bırakıldığı zaman 20-25 m boylanmakta 350-400 m2 alanı tek başına kaplayabilmektedir. Dalları çevreye ve yukarı doğru aynı hızla gelişme gösterdiği için ağaç habitüsü genellikle düzgün bir küre görünümü almaktadır. 100 yaşındaki bir ceviz 10-12 m3 gövde (kütük) yapabilir. 120 yaşından itibaren gelişmesi duraklar.
Ceviz fidanlarına uygulanacak terbiye şekilleri ile gövde uzunluğu ( kütük boyları) ve meyve verimi üzerine etki etmek mümkündür. Cevizden hem orman hem de meyve ağacı olarak yararlanmak üzere gövdenin bir meyve ağacı gibi aşağıdan dallandırılması ağaçtan elde edilecek meyve miktarını artırırken, budak izleriyle de gövdenin desen kazanmasına yol açarak kütüğünün deha çok değer kazanmasına neden olur.
Ceviz bir evcikli bir bitkidir. Erkek ve dişi organlar aynı çiçek sapı üzerinde bulunmaz. Erkek çiçekler genellikle 2 yaşlı dallarda bulunur ve bir yıl önceden teşekkül eder. Dişi çiçekler ise aynı yıl süren odun gözlerinden meydana gelen sürgünlerde teşekkül eder. Genellikle uç tomurcuğu, nadiren de koltuk altı gözlerinden süren tomurcuklarda yer alır.
Erkek çiçeğin olgunlaşarak toz verdiği devrede, dişi çiçeğin reseptif ( toz kabul etme) devresi geçmiş olur. Bu nedenle iyi bir meyve tutumu için iyi ve uygun bir tozlayıcı çeşit seçimine ihtiyaç vardır.
Cevizin soğuklama ihtiyacı 7 oC 'nin altında 900-2000 saat arasında değişiklik gösterir. 2000 saatin üzerinde soğuk geçen yörelerimizde soğukların bitimine kadar ceviz uyanmaz. Geçit bölgesinde yer alan İlimizde de geç donların görüldüğü yer ve yıllarda zararlanmalar beklenebilir. Bu nedenle Bilecik ve Şebin ceviz çeşitleri gibi normalden geç uyanan çeşitler dikilerek daha başlangıçta tedbir almakta yarar vardır.
İyi bir meyve tutumu ve donlardan zarar görmeme açısından ceviz çeşitlerinin erkek ve dişi çiçeklerinin olgunlaşma tarihleri ile birbirini tozlayabilme özelliklerinin bilinmesinde yarar vardır.

CEVİZ TOZLAYICI TABLOSU

Çeşit Adı

Erkek Çiçeğin Olgunlaşma Tarihi

Dişi Çiçeğin Olgunlaşma Tarihi

Yalova 1

24 Nisan

30 Nisan

Yalova 2

28 Nisan

24 Nisan

Yalova 3

23 Nisan

1 Mayıs

Yalova 4

30 Nisan

24 Nisan

1974/7 (Kaplan)

28 Nisan

21 Nisan

Balaban

27 Nisan

24 Nisan

Şebin

27 Nisan

3 Mayıs

Bilecik

5 Mayıs

28 Nisan

Yukarıda verile tablo incelendiğinde :
Yalova 1 ile Yalova 2, Yalova 4 ,Balaban ve 1974/7 (Kaplan) çeşitlerinin
Yalova 3 ile Yalova 4 çeşidinin
Bilecik ile Şebin çeşidinin birbirlerini tozlayabildikleri denemelerle de tespit edilmiştir.
Kütahya şartlarında ise en geç çiçek açan Bilecik ve Şebin çeşitleri karışık olarak tercih edilmelidir.
5.2.2 Ceviz Çeşitleri ve Özellikleri
Yalova-1 : Yanlara doğru kuvvetli gelişme gösteren ağaç görünümü vardır. Meyve şekli oval, kabuk kalın, orta derecede pürüzlü, parlak açık kahverenkli, yapışma iyi, iç taze ve kuru olarak tüketime elverişli, kabuktan kolaylıkla ayrılır. Meyve çapı 3.3 cm, uzunluğu 4.2 cm, H.4 randımanlıdır. Eylül sonunda hasat edilir. Kasım sonu Aralık başında yaprak döker. Soguklanma süresi 1000-1100 saattir. Akdeniz ve Ege sahil bölgelerimiz hariç tüm bölgelerimizde yetiştirilebilir.
Yalova-2 : Yavan ve kuvvetli bir taç gelişimine sahiptir. Meyve şekli oval, çok iri, kabuk orta kalınlıkta, pürüzlü, açık renkli, yapışma iyi, meyve çapı 3.6 cm, uzunluğu 5.2 cm, F.2 randımanlıdır. İç taze tüketime elverişli olup, kurutulduğunda büzülme yapar. Kabuktan kolay ve bütün olarak ayrılır. Eylül sonunda hasat edilir. Soğuklanma süresi 1000-1100 saattir. Mart sonlarında uyanır,Kasım sonunda yaprak döker.
Yalova-3 : Yavan ve kuvvetli bir taç gelişimine sahiptir. Meyve şekli oval, orta irilikte, kabuk ince, düzgün yüzeyli ve açık renkli, yapışma çok iyi, iç kuru ceviz olarak tüketime elverişli, büzülme yapmaz, kabuktan bütün ve kolay olarak ayrılır. Eylül sonunda hasat edilir. Meyve uzunluğu 4.3 cm, çapı 3.1 cm, %.8 randımanlıdır. Ege ve Akdeniz sahil kuşağı haricinde tüm bölgelerde yetişebilir. İyi bir meyve tutumu için Yalova 4 çeşidi ile birlikte yetiştirilmelidir. Üşüme isteği 1000-1100 saattir.
Yalova-4 : Alçak boylu,seyrek dallı bir taç yapar. Meyve şekli oval, kabuk ince, düzgün yüzeyli, mat açık kahve renkli, yapışma çok iyi, iç kuru ceviz olarak tüketime elverişli, 0 büzülme yapar. Eylül sonlarında hasat edilir. Meyve uzunluğu 4.3 cm, çap 3.2 cm'dir. R.8 randımanlıdır. 1 Nisanda uyanır. İyi bir meyve tutumu için Yalova-1 ve 3 çeşitleri ile birlikte bahçe tesis edilmelidir. Üşüme isteği 1000-1100 saattir.
1974/7 (Kaplan) : Yayvan ve kuvvetli bir dal gelişimine sahiptir. Meyvesi gibi yaprakları da çok iridir. Meyve şekli uzun, köşeli, kabuk orta kalınlıkta, pürüzlü, açık renkli, yapışma iyi, sap çukuru genişliği orta, iç taze tüketime elverişlidir. Bu nedenle kurutulunca iç oranı % 34.1'e düşmektedir. Eylül ortalarında hasat edilir. İç bütün ve beyaz çıkar. Meyve uzunluğu 5 cm,çap 4 cm'dir. Nisan ortalarında uyanır. Yalova-1 çeşidi ile birlikte tesis edilmelidir.
Şebin : Yayvan taçlı, kuvvetli gelişme gösteren ağaçlar yapar. Meyve şekli omuzlu, konik, kabuk çok ince, az pürüzlü, mat açık kahverenkli, yapışma çok iyi, meyve salkımında 3-4 meyve yapar. İç kuru tüketime elverişli, kabuktan kolay ayrılır. Tamamı açık renklidir, Eylül sonlarında hasat edilir. Nisan ayının ortalarında uyanır. Meyve uzunluğu 3.8 cm, çapı 3.2 cm, randımanı c-64'tür. İyi bir meyve tutumu için Bilecik çeşidi ile birlikte tesis edilmelidir.
Bilecik : Yayvan ve kuvvetli bir taç gelişimine sahiptir. Meyve şekli oval, orta iri, kabuk orta kalınlıkta, açık renkli ve düzgün, yapışma çok iyi, sap çukuru dar, iç kuru ceviz olarak tüketime elverişli olup, içini çok iyi doldurur. Kabuktan kolay ve bütün ayrılır. Tamamı açık,esmer renklidir. Tadı çok lezzetlidir. Nisan sonlarında uyanır. Her yıl bol meyve verir. Eylül sonlarında hasat edilir. Meyve uzunluğu 4.1 cm, çap 3.1 cm, randımanı Q'dir.
Balaban : Yayvan ve sağlıklı bir taç gelişimine sahiptir. Meyve şekli yuvarlak, orta irilikte, kalın kabuklu, yapışma çok iyidir. İç ceviz olarak kullanıma elverişli değildir. İç dolgundur ancak kabuktan kolay ayrılmaz. Çetin ceviz olarakta bilinir. Eylül sonlarında hasat edilir. Diğer ceviz çeşitlerine anaç olarak kullanıma uygundur.
5.2.3 Toprak İstekleri
Ceviz ağaçları toprak bakımından pek seçici olmamakla birlikte fazla su tutmayan, gevşek, süzek, çakıllı alüvyal, taban suyu sorunu bulunmayan topraklardan hoşlanır. Kirece karşı dayanıklıdır. Alkali toprakları sever. Fakir topraklarda bile yetişebilmektedir.
Yer seçimini kısıtlayan en önemli faktör, taban suyunun yüksekliğidir. Kök gelişimi hareketsiz olan taban suyuna ulaştığında ağacın gelişmesi duraklar. Yaprağın damar araları açık yeşil, damarlar ise kahverengi bir renk alır. Sürgün uçları kurur ve ağacın tamamen kurumasına neden olur.
5.2.4 Aşılı Fidan Temini
İlimize uygun çeşitlerin seçimi, aşılı fidanların temini Tarım İl Müdürlüğü döner sermayesince, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na bağlı Fidanlık ve Üretme İstasyonlarından yapılacaktır.
5.2.5 Toprak Hazırlığı ve Bahçe Tesisi
Ceviz bahçesi tesis edilecek toprağı, dikimden 2-3 ay önce derin olarak sürülerek işlenir. Yamaç arazilerde teraslar ve setler oluşturulur.
Bahçeler genellikle bir yaşlı fidanlarla kurulur. Böylece fidan tutumunun artırılması ve ağaçların yerinde taçlandırılması sağlanmış olur.
Fidan dikimi kışı sert geçen yerlerde erken ilkbaharda, toprağın derinlere kadar donmadığı ve kışı ılık geçen yerlerde ise sonbaharda yaprak dökümünden sonra yapılmalıdır.
Kapama ceviz bahçeleri kurulurken ağaçlara verilecek dikim aralıklarını; toprak durumu, seçilen ceviz çeşidinin taç genişliği ve dallanma durumu, budama, gübreleme, sulanabilme durumu gibi koşullar tayin eder.
Klasik terbiye sistemlerinde geniş taç yapmayan çeşitlerde ve kıraç arazilerde 10x10 m, geniş taç yapan ve iyi bir toprak yapısına sahip arazilerde ise 12x12 m sıra aralık mesafeler uygulanmalıdır. Seçilen dikim aralık mesafesine göre fidan yerleri işaretlenerek krizma yapılmış topraklarda fidan köklerini rahatça alacak genişlikte ve derinlikte, krizma yapılmayan topraklarda ise 70-80 cm derinlik ve genişlikte fidan çukurları açılır.
Dikimden önce çukur tabanının toprağı yumuşatılır. Fidanın köklerinde ezilmiş ve kırılmış kökler düzgün bir yüzeyle kesilerek budanır. Kazık kök çıkarılarak köklerin yana yayılması teşvik edilir.
Açılmış olan fidan çukurunun içine fidan dikiminden önce üstten çıkan ve iyi havalanmış toprakla, ahır gübresi karışımı ile kümbet yapılarak fidanın kökleri bu kümbet üzerine oturtulur. Fidanın rüzgardan zarar görmemesi amacı ile bir herek dikilir. Dikim tahtası boşluk bırakılmayacak şekilde toprak ve gübre karışımı ile doldurularak sıkıştırılır.
Çukurun alt kısmından çıkan toprak ise üst kısma doldurulup, fidanın etrafına sulama çanağı yapılarak bolca can suyu verilir. Herekle fidan birbirlerine sürtünmeyecek şekilde genişçe bir iple bağlanarak dikim işlemi tamamlanır.
Fidanın dikilmesi sırasında :
Fidanın aşılanmış, güvenilir bir kuruluştan alınmış olunmasına, kullanılacak ahır gübresinin iyi yanmış, hastalık ve zararlılara karşı ilaçlanmış olmasına, dikim esnasında aşı noktasının toprak altında kalmamasına , can suyu verildikten sonra çöken ve sıkışan toprağın üzerine tekrar toprak doldurulmasına özen gösterilmelidir.
Tesis edilen bahçenin korunması amacı ile etrafının çitle çevrilmesi gereklidir.
5.3 Yıllık Bakım İşleri :
5.3.1 Toprak İşleme
Sonbahar toprak işlemesinin önemi çok büyüktür. Toprak tavında iken pullukla 15-20 cm derinlikte işlenip, organik maddeler ile bitki besin maddeleri ve oksijen hareketi sağlanarak bitki kök bölgesine ulaşması, toprak altında biriken karbondioksitin de havaya karışması sağlanmış olur. Toprak işlemesi yapılmayan ve kötü hava koşullarındaki bahçelerde:
- Ağaç köklerinin gelişmesi yavaşlar
- Topraktaki bitki besin maddelerinin hareketi azalır ve bitki tarafından alımı yavaşlar
- Mikroorganizma faaliyetleri azalır, bitkilere toksik etki yapan bazı organik bileşikler oluşur
- Toprağın su tutma kapasitesi düşer
Toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerine son derece önemli etkisi olan sonbahar toprak işlemesi ile fosfor gibi zor eriyen bitki besin maddelerinin de kök bölgesine ulaşması sağlanır.
- Kurak ve tavsız toprak işlemesinden kaçınmak gerekir.
- Fidan dikiminden sonra derin sürüm yapılmamalıdır.
5.3.2 Sulama
Dikimle birlikte bolca can suyu verilen cevizlerde kök gelişiminin tam olarak
sağlanabileceği 2-3 yıl Nisan ve Haziran sulamaları düzenli yapılmalıdır. Takip eden yıllarda yıllık yağış miktarı 400 mm'nin üzerinde olan yerlerde cevizlerin sulanmasına ihtiyaç duyulmaz. Ancak düzensiz ve yetersiz yağış alan yerlerde 2-3 kez sulama yapılmalıdır.
5.3.3 Gübreleme
Ceviz ağaçlarının gübrelenmesinde özel bir araştırma bulunmamakla birlikte bilinen ve diğer meyve türlerinde uygulanan genel kurallardan yararlanılarak, bahçe tesisinden önce mutlaka 0-30, 30-60, 60-90 ve 90-120 cm derinliklerden ayrı ayrı alınacak toprak örneklerinin analizi yaptırılarak gübre isteği tespit edildikten sonra gübreleme yapılmalıdır.
5.3.4 Budama
Bir yaşlı aşılı ceviz fidanı 120 cm yükseklikten ve aşı gözünün aksi tarafına bakan bir gözün 0.5 cm üzerinden tepesi kesilerek aşı macunu ile yara üzeri kapatılır. Daha sonra boğumlarda (yaprak koltuklarında) teşekkül etmiş olan 1-3 adet odun gözünden en üstteki iri gözler (boyunlu göz) bir bıçak ucu ile koparılarak ortadaki düğme gözlerin uyanıp sürmesi sağlanır. Gövde ile dik açı yapan bu sürgünlerden çatı oluşturulacak dallar seçilecektir.
İlk yıl serbest olarak gelişmesi sağlanan bu sürgünler arasında seçim ertesi yıl yapılır. En üstten itibaren muhtelif yönlere bakan 20-25 cm aralıklı 5 dal seçilir. Diğer dallarda uç alınarak gelişmesi durdurulur, fakat yaprak sathından bitkinin gelişmesi için yararlanılır. Ertesi yıl Mart ayında (3. Yaş) ucu alınan dallarla, varsa yeni çıkanlar dipten temizlenerek fidanda 5 dallı bir çatı kurulmuş olur. Bu dalların uçları kesinlikle budanmaz ve serbest olarak gelişmeleri sağlanır.
Ceviz bitkisi fazla budamayı sevmez, lüzumsuz dalların fazla büyütülmeden kesilmesi açılan yaraların , gelişmesi beklenen dalın çapından büyük olmaması ve mutlaka macunla örtülmesi gereklidir.
5.4.1 Yatırım ve İşletme Giderleri
5 dekarlık bir ünitenin yatırım ve işletme giderleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (milyon TL)

Sıra No	Gider Kalemleri	YATIRIM GİDERLERİ			İŞLETME GİDERLERİ
1		Tesis Yılı	2-5. Yıllar	6-10. Yıllar	11-15. Yıllar	16-20. Yıllar	21-30. Yıllar	31-40. Yıllar	41-50. yıllar	51-60. Yıllar	61-70. Yıllar	71-80. yıllar	81-90. Yıllar	91-100. Yıllar
2	Derin sürüm	40	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
3	Arazi tahdidi(çit yapma)	480	0	0	0	0	0	0	0	480	0	0	0	0
4	Sonbahar toprak işlemesi	25	100	125	125	125	250	250	250	250	250	250	250	250
5	İlkbahar toprak işlemesi	15	60	75	75	75	150	150	150	150	150	150	150	150
6	Çiftlik gübresi ve gübreleme	75		75	75	75	150	150	150	150	150	150	150	150
7	Dikim yerlerinin işaretlenmesi ve çukur açma	20	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
8	Fidan temini (50 Adet)	100	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
9	Dikim ve herek bağlama	20	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
10	Ticari gübre ve gübreleme	10	40	50	50	50	100	120	150	170	190	200	200	200
11	Su bedeli ve sılama	10	40	50	50	50	100	100	100	100	100	100	100	100
12	Zirai mücadele ilacı ve ilaçlama işçiliği		20	30	50	50	150	170	200	200	200	250	250	250
13	Budama		30	50	50	75	100	100	100	100	100	100	100	100
14	Hasat ve ambalaj				10	20	30	30	30	30	30	30	30	30
15	Bekçi (koruma) masrafı	2.5	10	12.5	12.5	12.5	25	25	25	25	25	25	25	25
16	Arazi vergisi	24	96	120	120	120	120	120	120	120	120	120	120	120
	T O P L A M	821,5	396	587,5	627,5	652,5	1.175	1.215	1.275	1.775	1.315	1375	1375	1375
17	Genel idare gideri %3	24.5	12	17.5	19	19.5	35	36	38	53	39	41	41	41
18	Beklenmeyen giderler %2	16	8	12	12.5	13	23	24	25	35	26	27	27	27
	GENEL TOPLAM	862	416	617	659	685	1.233	1275	1338	1.863	1380	1443	1443	1443

1- Derin Sürüm : Krizma imkanı olmayan araziler için planlanmıştır.
2- Gübreleme- Zirai Mücadele- Sulama işçiliklerinde işletme işgücünden yararlanılacaktır.
3- Arazi tahdidi 50. yılda yenilenecektir.

5.4.2 İşletme Gelirleri
5 dekarlık ceviz bahçesi geliri

Yıllar	11-15	16-20	21-30	31-40	41-50	51-60	61-70	71-80	81-90	91-100	Proje sonu
Üretim miktarı(kg)	2.500	5.000	25.000	30.000	30.000	30.000	30.000	30.000	25.000	25.000
Yıllık Gelir (milyon TL)	5.000	10.000	50.000	60.000	60.000	60.000	60.000	60.000	50.000	.50.000
Kerestelik tomruk satışı											20.000
Odun satışı											3.000

NOT : Ceviz satış fiyatı 2.000.000 TL olarak alınmıştır.
Ağaç başına verim 11-15. yıllarda 10kg, 16-20. yıllarda 20 kg, 21-30. yıllarda 50 kg, 31-80. yıllarda 60 kg olarak alınmıştır.

5.5 Ekonomik ve Mali Analiz : ( milyon TL)

KALEMLER	Proje Öncesi	Tesis Yılı	2-10 Yıllar	11-20 Yıllar	21-100 Yıllar	Proje Sonu
A- GELİRLER Satış Artan İşletme Sermayesi Kereste Değeri Odun Değeri	202,5			15.000	450.000	144 20.000 3.000
T O P L A M	202,5			15.000	450.000
B- GİDERLER Yatırım Giderleri İşletme Giderleri	176.6	862	1.033	1.344	11.418
C- NET FAYDA	25.9	(862)	(1033)	13.656	438.582	33.144
D- ARTAN NET FAYDA		(887,9)	(1266,1)	13397	436.510	33.118,1

5.3.5 Hastalık ve Zararlılarla Mücadele
Cevizlerde görülen en yaygın mantari hastalık Ceviz Antraknozu ( Marsonina juglandis) ve zararlı olarak ise iç kurdu ( Carpocapsa sp.) 'dur. Bu nedenle cevizlerde diğer meyvelerde olduğu gibi genel bir kış mücadele programına alınarak Şubat-Mart aylarında %1.5'luk bordo bulamacı ile bütün gövde ve dallar yıkanmalı, yere dökülmüş olan yapraklar ve kurumuş dallar toplanarak açık alanda yakılmalıdır.
Yağışlı geçen yıllarda muhtemel bir mantar enfeksiyonuna karşı 4 ilaçlama yapılır. 1. ilaçlama tomurcuklar patlayıp yapraklar fare kulağı kadar olduğunda, 2.si yapraklardaki yaprakçığın yarı büyüklüğe ulaştığında, 3.sü meyveler fındık büyüklüğü kadar irileştiğinde ,4. ilaçlama ise üçüncüden 15-20 gün sonra yapılmalı. İlaç olarak Dikotan M-22, Dithane M-22, Trimangol 80 WP grubu ilaçlar 100 lt suya 300 gr uygulanır.
Ceviz iç kurdu meyve kabuğu sertleşmeden önce (erik büyüklüğüne ulaştığında) iki meyvenin birbirine temas ettiği yerden, çoğu kez de sap çukurundan meyvenin içine girer. İç kurdu zararının önüne geçmek için temmuz ayının başında ve sonunda 2 kez Lebaycide 50 EM, Folimat P LC, Gusathion 20 EM veya Zolone Liquid ilaçlarından birisi ile ilaçlama yapılmalıdır.
5.4 Proje Faaliyetleri :
Proje faaliyetleri yatırım ve işletme dönemi faaliyetleri olmak üzere iki ana bölümde toplanmıştır. Yatırım döneminde bahçenin tesisi ve ekonomik alanda ürün alınacak yaşa ulaşılıncaya kadarki (20 yıl) masraflar, işletme dönemi faaliyetlerinde ise meyve üretimi için (21-100 yıllar arası) yapılacak masraflar dikkate alınmıştır.

BÖLÜM 6
PROJE GİDERLERİNİN ANALİZİ :
Proje 100 yıllık olarak planlanmış olup, 10. yıldan itibaren meyve satışı ile gelir getirmeye başlayacaktır. Ancak ekonomik anlamda meyve satışı 20-100 yıllar arsında yapılacaktır. Bu nedenle tesis yılından itibaren 10. yıla kadar yapılacak masraflar yatırım giderleri, takip eden yıllarda yapılacak harcamalar, işletme giderleri olarak hesaplanmıştır.

5 dekarlık bir ünitenin proje süresince hasat edilecek ürünlerden elde edilecek gelir ortalaması : 488.000.000.000 TL / 100 yıl = 4.880.000.000 TL/ yıl'dır.

Proje süresince yapılacak harcamaların ortalaması ise : 14.657.000.000 TL/ 100 yıl = 146.570.000 TL/yıl'dır.

Fayda masraf oranı = 4.880.000.000 TL/ 146.570.000 TL= 33.29 olup proje uygulanabilir ve karlı bulunmuştur.

BÖLÜM 7
SONUÇ :
Projeye alınan 20 işletmeye tesis yılında fidan bedeli ve 5'er dekarlık arazinin çit çevirme giderleri olan ve proje genel yatırım tutarlarının %4'ü (11.600.000.000TL) aynı olarak (fidan, tel örgü ve direk) teslim edilerek önceden Tarım İl Müdürlüğü'nde görevli konu uzmanları tarafından yer seçimi yapılan bahçelere, fidan dikimi ve çitle çevirme işlemleri yapılacaktır.
Projenin faaliyete geçirilmesi ile proje kapsamına alınan üreticilere yıllık 4.880.000.000-TL gelir sağlanmış olacaktır.
Çiftçiler Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerindeki teknik elemanlarca birebir eğitilerek üretim teknikleri konusunda bilgilendirilecek ve her üreticiden teknik şartlara uygun olarak yetiştiricilik yapacağına dair taahhütname alınacak, taahhütname maddelerine uymayan üreticiden yapılan masraflar yasal faizi ile birlikte tahsil edilerek kaynağın temin edildiği kuruluşa ödettirilmesi sağlanacaktır.
Hazırlayan Kontrol Eden

ONAYLAYAN
Bakanlık İl Müdürü

2. CEVİZ YETİŞTİRİCİLİĞİ GELİŞTİRME PROJESİ

İÇİNDEKİLER Sayfa No

1.GİRİŞ 4

2.PROJE ALANI 5

3.PROJENİN GEREKÇESİ VE AMACI 6

4. PROJE İLE İLGİLİ TEKNİK BİLGİLER 6

4.1.Projenin Kapasitesi 6

4.2.Projenin Uygulama Alanı 6

4.2.1.Yetiştiricilik Özellikleri 6

4.2. 2. İklim İsteği 6

4.2.3.Toprak İsteği 6

4.2.4.Çeşit Seçimi 7

4.3. Ceviz Fidan Yetiştiriciliği 7

4.4Cevizlerde Uygulanan Aşı Metotları 8

4.4.1. Yama Göz Aşısı 8

4.4.2. Omega Aşısı 8

4.4.3. Dilcikli Aşı 8

4.4.4Yarma Kalem Aşısı 8

5. BAHÇE TESİSİ 9

5.1.Fidan Dikimi 9

5.2.Ceviz Bahçelerinin Yıllık Bakım İşleri 10

5.3Hastalık ve Zararlıları 11

6.MALİYET ANALİZİ 14

6.1.İşletme Gelirleri 15

6.2.İşletme Gelir-Gider Değerlendirilmesi 17

PROJENİN ADI

CEVİZ ÜRETİMİ GELİŞTİRME PROJESİ

KAPASİTESİ

30 DEKAR ALANA 300 ADET FİDAN

TESİS MALİYETİ

16.755,00YTL

FİNANS KAYNAĞI

ÖZ KAYNAK

PROJEYİ UYGULAYAN

ÇİFTÇİ

SÜRE

20–80 Yıl

PROJE’Yİ HAZIRLAYAN

…………….

UYGULAMA YERİ

.................

1. GİRİŞ:
Bağ-bahçe ürünlerinin üretim, tüketim ve ticareti yönünden önemli ülkeler arasında yer alan Türkiye, köklü bir meyvecilik kültürüne sahip olup bir çok meyve türünde olduğu gibi cevizin de yetiştirilebildiği uygun ekolojilere sahiptir. Ülkemiz dünya ceviz üretiminde A.B.D. ve Çin'den sonra üçüncü sıradadır.
Ülkemizde ağaç başına verim 33-37 kg arasında değişmektedir. Aşılı ceviz fidanları ile bahçe tesis edildiğinde verimde aşısızlara göre % 50-60 oranında artış sağlanabilir.
Aşısız (yabani) cevizler 7-10 yaşlarında , aşılı cevizler ise 4 yaşından itibaren meyve vermeye başlamaktadır. Yine yabani ağaçlardan 6 kg kabuklu meyveden en fazla 1,5-2 kg iç alınırken, aşılı ağaçlardan 6 kg cevizden en az 3 kg iç meyve alınmaktadır.
Önerilen aşılı fidanlarla bahçe tesis edildiğinde; 5 yaşındaki bir ceviz ağacı 3-4 kg, 8 yaşında 15-20 kg, 12 yaşında 30-40 kg, 14 yaşında 50-75 kg, 20 yaşında 80-120 kg arasında meyve verebilmektedir. Dekara 10 fidan dikildiğinde, dekara verimin verim çağında 1-1,5 ton olacağı beklenmektedir.
Ceviz ağaçları dikildikleri yıldan itibaren ekonomik anlamda 20 yıl sonra verime başlar ve 100 yıl boyunca devam eder. Uzun vadeli, karlı bir yatırım olan ceviz yetiştiriciliğinde bahçe yeri seçiminde ve üretimi yapılacak çeşitlerin seçiminde hata yapmamak gerekir. Özellikle seçilecek çeşitlerin döllenme biyolojisi, erkek ve dişi çiçeklerin açma zamanları öncelikli olarak tespit edilmelidir.
Üstün verimli, yüksek adaptasyon kabiliyetinde kapama bahçeler kurulması ceviz yetiştiriciliğinin gelişmesini, dolayısıyla üretimin artmasını sağlayacaktır. Mutedil iklim, özellikle sıcak mutedil iklim meyve türlerinden olan cevizler hem yüksek hem de düşük sıcaklığa karşı oldukça hassastır. Birçok çeşit, tam olarak dinlenmede oldukları zaman düşük sıcaklıklara oldukça dayanaklıdır. Cevizler meyvelerini olgunlaştırabilmek için uzun mevsime ihtiyaç gösterirler. Ülkemizde yapılan araştırmalara göre çeşitlere göre değişmekle birlikte, cevizin soğuklama ihtiyacının 900-2000 saat arası olduğu tespit edilmiştir.

İnsan beslenmesinde önemli yer tutan ceviz besin maddesi içeriğince oldukça zengindir

2. PROJE ALANI :
Kırklareli ili Marmara Bölgesinin Trakya kesiminde yer almaktadır. Kırklareli iline bağlı olan Vize ilçesi doğuda Karadeniz, güneyde Tekirdağ ili, güneybatıda Lüleburgaz, batıda Pınarhisar ve kuzeyde Demirköy ilçeleri ile çevrilidir. Kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda yer alan Istıranca dağları ilçeyi ikiye ayırır. İlçe sınırları içinde 400 metreye ulaşan bu dağlık alanda çıkan akarsular Ege Karadeniz'e ulaşır. İlçenin yüzölçümü 1119 km² ve ortalama yüksekliği 250 m civarındadır.
İlçede karasal iklim özellikleri görülmektedir. Karadeniz kıyıları iç kesimlere göre daha yağışlı ve ılımandır. Yazın sıcaklık ortalaması 25 derece, kış aylarında bu sıcaklık -15 dereceye düştüğü görülmektedir. Yağışların mevsimlere göre dağılımı ise; 5'i kış,)'u sonbahar, &'sı ilkbahar ve 'u yaz mevsiminde görülmektedir. İlin Merkez ilçe ile birlikte 8 ilçe 18 belde ve 177 köyü bulunmaktadır.
3. PROJENİN GEREKÇESİ VE AMACI
Ülkemizde tarım; hızla artan nüfusun yiyecek ve tarımsal ürün ihtiyaçlarını karşılayacak, tarıma dayalı sanayimizin istediği özellikte hammadde ihtiyacını devamlı bir şekilde temin edecek, ihracatımızda önemli bir yeri olan tarımsal ürünleri yetiştirecek ve sanayimizin gelişmesi için yıldan yıla artan döviz ihtiyacını karşılayacak olan önemli bir kaynaktır. Toprak çeşitliğine toleranslı olan ceviz üretimini ve yetiştiriciliğini yaygınlaştırmalıyız, Bu sayede az ve engebeli olan toprağımızın en verimli şekilde değerlendirilmesi sağlanmış olur. Atıl durumdaki araz ilerde, ceviz yetiştiriciliği ile değerlendirilecektir. Çiftçilerimize teknik bilgi, materyal temin ederek; piyasa değeri yüksek standart ceviz çeşitlerinde kapama ceviz bahçeleri kurdurmaktır. Üstün vasıflı ceviz çeşitlerinin yaygınlaştırılması ile ağaç başına üretim miktarının da artması sağlanmış olacaktır.
4.PROJE İLE İLGİLİ TEKNİK BİLGİLER:
4.1 Projenin Kapasitesi:
Bu proje ile 10 dekardan az olmamak kaydıyla toplam 30 dekar alanda 10m x 10 m mesafe ile 300 adet fidan dikilecektir. Fidanlar, aşılı fidan üretimi, yapan kamu ve özel kuruluşlardan temin edilecektir

4.2Projenin Uygulama Alanı: Proje Vize- Merkez'de uygulanacaktır.
4.2.1Yetiştiricilik Özellikleri:
4.2.2 İklim İsteği
Ceviz ağacının en önemli niteliklerinden birisi, değişik iklimlere kolayca uyum sağlamasıdır. Ceviz ağacının soğuklama ihtiyacı 800-1800 saat olup, deniz seviyesinden 1700 m. yükseklikteki alanlara kadar yayılış gösterir. Aşırı yaz sıcaklarında yeşil kabukta, yapraklarda yanmalar ve meyvelerde büzülmeler olur.
Bir bölgede ceviz yetiştiriciliğini sınırlayan en önemli faktörlerin başında ilkbahar geç donları gelmektedir. Çeşitlerin iklim gereksinimleri iyi saptanmalı ve özellikle ilkbahar geç donları yönünden risk olmamalıdır. Çünkü geç ilkbahar donları; tomurcukların kabarma zamanında daha fazla zarar yapar.
İlkbahar geç donlarının zararı yanında sonbahar geç don zararları da ceviz yetiştiriciliğini sınırlayan faktörler arasında sayılabilir. Çok geç yapraklanan ceviz çeşitlerinde vejetasyon süresi kısa olduğu için, olgunlaşamayan sürgünlerin erken sonbahar donlarından zararlandığı da önemli bir gerçektir.
Geç sonbahara kadar gelişmesi devam eden genç ceviz ağaçlarının uç sürgünleri iyice olgunlaşmamış ise, -10°C 'de zarar görür. Sonbaharın erken donlarında -9°C ile -12°C' de odunlaşmamış sürgünler zararlanır. Tomurcuklar kapalı olduğu dönemde -3°C' ye, tam çiçeklenme döneminde -1 °C' ye kadar dayanabilir. Çiçek döneminde soğuktan zararlanma daha sık görülür. Genel olarak ceviz ağacı; -25°C' ,+38°C' ye kadar dayanıklılık gösterir.

4.2.3 Toprak İsteği
Ceviz ağaçları toprak bakımından seçici olmamakla beraber, taban suyu seviyesi 2.5-3.0 metreden yukarı olmayan, su tutmayan, nemliliğini muhafaza eden derin topraklarda iyi gelişir. Su tutan killi topraklarda ve durgun sulu yerlerde gelişemez.
Ceviz kökleri kazık köklü olup, derine uzadıklarından alt kısımları rutubetli olan, derin ve yumuşak topraklar yetiştiricilik için daha uygundur. Fazla nem ve durgun sular kökler için gerekli oksijenin alınmasını engeller, bu nedenle kök gelişimi yavaşlar ve ağacın gelişmesi durur. Yaprak damar araları açık yeşil, damarlar ise kahverengi bir renk alır, sürgün uçlarında kurumalar görülür.
Verimli topraklarda veya gübreleme, sulama gibi kültürel tedbirlerle verimliliği artırılan topraklara dikildiğinde, cevizlerde gelişmenin hızlandığı ve meyve veriminin arttığı görülür. Ceviz ağaçları yazları bol güneşli, kışları ılıman geçen, soğuk rüzgârlardan korunmuş vadilere daha çok uyum sağlamışsa da, soğuklama ihtiyacı, uyanma ve kış dinlenm periyotları dikkate alınarak bahçe kurulduğunda, kışı sert geçen yerlerde de yetiştiği görülmektedir.
4.2.4 Çeşit seçimi
Verimli ve kaliteli ceviz çeşit seçiminde göz önünde bulundurulması gereken en önemli özellikler; döllenme biyolojileri, yapraklanma zamanları, vejetasyon süreleri, özellikle soğuğa ve kurağa karşı dayanıklı olması, ağaç tacının düzgün gelişmesi, üstün verimli ve kaliteli meyveler oluşturması, meyvelerinin ince kabuklu ve iç kısmının kabuktan kolay ayrılması, meyve ağırlığının en az 10 gram, iç randımanın ise % 50'nin üzerinde olması, her yıl meyve vermesi, hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı olmasıdır. Bu özelliklerden çoğunu taşıyan ceviz çeşitlerinden aşı kalemi alınarak, yabani ceviz çöğürleri aşılanmalıdır.

BİLECİK:Dik, yayvan ve kuvvetli bir taç gelişmesi gösterir. Kıyı bölgeler hariç, tüm bölgelerde yetiştirilir. Özellikle geç donların görüldüğü yörelere tavsiye edilir. İnce kabuklu, içi dolgun olup kabuktan kolay ayrılır. Kuru ceviz olarak tüketilmeye elverişlidir. Dane ağırlığı 13 g, iç oranı % 53, yağ oranı % 68 ve protein oranı % 18 olup, eylül ayı sonlarında hasat edilir. Çeşit iç kurduna Şebin ceviz çeşidine göre daha dayanıklıdır. Geç yapraklanması nedeniyle Yalova çeşitlerine göre ilkbahar geç donlarına karşı daha toleranslıdır.

ŞEBİN:Sık dallı, yayvan bir taç gelişmesi gösterir.Kıyı bölgeleri hariç, ceviz yetişen tüm yörelerde yetişir. Özellikle geç donların görüldüğü yerlere tavsiye edilir. Meyve yapısı ovaldir. İnce kabuklu olup, kabuktan kolay ayrılır.Verimi yüksektir ve eylül ayı sonlarında hasat edilir.İçi dolgun, dane ağırlığı 12 g, iç oranı yüzde 63, yağ oranı yüzde 67, protein oranı yüzde 17 olup, çiçekleri erkek ve dişi çiçekler eş zamanlı açılır (homogenous), kendine verimlidir.Bilecik ve Yavuz-1 (KR-2) çeşitleri ile tozlanır.Yalnız ceviz iç kurduna, kurağa, güneş yanıklığına karşı hassastır.

GÜLTEKİN-1 (KR-1) :Dik, kuvvetli bir taç gelişmesi gösterir. Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir. Özellikle geç donların görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir. İyi kaliteli ve albenisi olan meyvelere sahip olup, eylül ayının ortalarında hasat edilir. Dane ağırlığı 17 g, iç oranı yüzde 40, içi dolgun, açık beyaz renkli olup, taze ve kuru olarak tüketilmeye elverişlidir. Şebin ve Bilecik çeşitleriyle tozlanır.

YALOVA-1: Kıyı bölgeler hariç (deniz etkisine açık yöreler) ceviz yetişen bütün bölgelerde yetiştirilir. Geç donların görülmediği yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir. Meyve ağırlığı 16 g, iç oranı % 49, yağ oranı % 70 dir.

YALOVA-3:Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetiştirilebilir. İnce kabuklu ve ovalimsi bir meyve şekline sahiptir.
Meyve ağırlığı 13 g, iç randımanı % 53'dür, yağ oranı % 69'dur.

YALOVA-4:Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişebilir. Erken çiçeklenir. Geç donların görülmediği yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir. Dane ağırlığı 13 g, iç oranı % 52, yağ oranı % 69'dur.

YAVUZ 1 (KR 2):Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir. Özellikle geç donların görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir. Dane ağırlığı 17.4 g, iç oranı yüzde 56, içi dolgun, beyaz renklidir.

ŞEN-2 (24-KE-24): Kıyı bölgeler hariç tüm bölgelerde yetiştirilir. Özellikle geç donların görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir. Meyve şekli yuvarlak, dane ağırlığı 17 g, iç oranı% 54'dür.Yağ oranı yüzde 74'dür.

TOKAT 1 (60 TU-1): Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir. Meyve şekli yuvarlak olup tane ağırlığı 12 g, iç oranı % 63, yağ oranı % 71'dir.

4.3 Ceviz Fidanı Yetiştiriciliği
Ceviz fidanı yetiştiriciliği için izlenecek en iyi metot, yabani cevizlerin tohumlarından elde edilecek çöğürlerin standart çeşitlerle aşılanması şeklindedir.
Aşılı ceviz fidanı üretiminde standart çeşitler kadar aşı yapılacak anacın seçimi de önemlidir. Anaç, kuvvetli bir kök yapısına sahip olmalı ve hızlı gelişme göstermeli, verimli olmalı ve her sene meyve vermelidir. Antraknoz (Karaleke), Ceviz yanığı (Xanthomonas juglandis) gibi mantari ve bakteriyel hastalıklara dayanıklı olmalıdır.
4.3.1 Tohum - Anaç Seçimi
Ceviz fidan üretimi için kullanılacak tohumlar, ceviz ağaçlarından toplanmaktadır. Tohumluk cevizler aşağıdaki özellikleri taşımalıdır.Homojen irilikte ve meyve ağırlığı en az 10-12 gram olmalı. Sağlam, içi dolgun, yağ oranı yüksek, sap çukuru dar olmalı.Yüksek çimlenme özelliğinde (% 80'in üzerinde) olmalıdır.
Cevizler hasattan sonra doğrudan güneş almayan, gölge, havadar ve rutubetsiz yerlerde muhafaza edilmelidir. Tohumluk cevizlerin istenilen sürgün vermesi için tohumlar, 80-90 gün +4°C' de soğuk depoda tutulmalı veya ekim zamanına kadar bu şartlara uygun olan yerlerde saklanmalıdır.
4.3.2Ceviz Tohumlarının Ekimi
Ceviz tohumların dikiminde iki noktaya dikkat etmek gerekmektedir:
a. Tohum dikilecek derinlik
b. Tohum dikim şekli.
En ideal dikim derinliği 5-10 cm. arasında, en ideal dikim şekli ise , yanak kısımları yanlara, yapışma yeri (damar kısmı) toprağa gelecek şekilde dizilerek ekilmesidir. Kumlu topraklarda derin, killi ve ağır topraklarda yüzeysel dikim uygulanır.

4.4 Cevizlerde Uygulanan Aşı Metotları Meyve ağaçlarının çoğaltılması ve geliştirilmesi için kullanılan metotlardan biri de aşıdır. Gerek çöğürün ve gerek aşı kaleminin kabuk kalınlığının aynı olması, yani aynı yılın sürgünü olması, aşı tutma oranını artırır ve aynı yılda aşı yapılabilir.
Kullanılan aşı yöntemleri ise;

1. Yama Göz Aşısı,
2. Omega Aşısı,
3. Dilcikli Aşı,
4. Yarma Kalem Aşısı,

4.4.1 Yama Göz Aşısı : Bu aşıda aşıya başlama zamanı, çöğürün kabuk verip vermediğinin kontrolü ile anlaşılır. Çöğürler aşıya gelmiş ise, aşıdan bir hafta önce sulanmalı, sulamadan 1-2 gün sonra da çöğürlerin yaprakları temizlenerek uç alınmalı ve 2-3 yaprak (soluk dalı) bırakılmalıdır. Aşıda en önemli husus; aşı kalemlerin günlük olarak kesilip kullanılmasıdır. Kullanılan aşı kalemleri ne kadar pişkin ve dolgun olursa, aşı tutma oranı da o derece yüksek olur. Aşı kalemlerinin uç kısmında oluşan gözlerden, zorunlu olmadıkça göz alınmamalıdır. Aşı, çift ağızlı özel aşı bıçağı ile yapılır. Aşı kalemi ile kullanılan çöğür, aynı yılın sürgünü olmalıdır. Aşı yapıldıktan üç hafta sonra aşılar kontrol edilmeli ve aşı bağı çözülmelidir.
4.4.2Omega Aşısı : Omega kalem aşısında da önemli olan, yama göz aşısı uygulanan ve sonuç alınamayan 1-2 yaşlı çöğürlerin araziden sökülerek, aşılanması ve sıcaklık kontrolü yapılan kapalı bir alanda muhafaza edilmesidir.
4.4.3 Dilcikli Aşı :Bu aşı çöğür ile kalemin yaşları farklı, fakat çapları birbirine eşit olması durumunda uygulanır. Özellikle yazın yapılan yama göz aşılarında, aşı tutmayan çöğürlere ikinci yılın ilkbaharında dilcikli aşı uygulanabilir. Kalem ve çöğürün aynı kalınlıkta olması gerekir.
4.4.4 Yarma Kalem Aşısı :Yaz döneminde tutmayan bir yaşındaki çöğürlerle birlikte, 5 yaşındaki yabani ağaçlara dahi bu aşılar uygulanabilir. Çöğürlerle birlikte, 5 yaşındaki yabani ağaçlara dahi bu aşılar uygulanabilir. En önemli konu, ilkbahar döneminde yapılacak aşılarda yabanilerin (çöğür) tepesini aşıdan önce fidanın kalınlığına bağlı olarak, toprak seviyesinden 20-30 cm. yukarıdan kesilmesidir. Bu işlemden sonra özsuyun akıtılması için 7-10 gün beklenmeli ve sonra aşı yapılmalıdır.

5. BAHÇE TESİSİ
Bahçe kurulmasında ilk adım dikilecek çeşitlerin belirlenmesidir. Çeşit belirlemede önemli konulardan birisi, cevizin çiçek yapısı ve buna bağlı olarak yeterli tozlanmayı sağlayacak özellik göstermesidir. Bahçe kurulacak yerin yaz ve kış sıcaklıkları önem taşır. Çünkü çeşidin soğuklama ihtiyacına göre yer seçilmezse bitkinin gelişmesinde, çiçeklenme ve meyve veriminde düşüşler olur. Cevizlerin çiçek açma dönemindeki soğuklar çok önemlidir.
Cevizler genellikle gelişme durumu ve uzun ömrü dikkate alınarak 10x10 m, 11x12 m aralıkla dikilmesi önerilmektedir.
5.1 Fidan Dikimi
Fidan dikimi ve dikim aralığı toprak yapısına bağlı olarak değişiklik gösterir.Dikim aralığı zayıf topraklarda 10X10 m. ; kuvvetli, taban yerlerde 12-14 m. olarak ayarlanmalıdır.Çukurlar ise en az 80 cm derinlik, 70 cm genişlik veya 60 cm derinlik, 50 cm genişlik olacak şekilde açılmalıdır. Çukur açılırken üst toprağın bir tarafa ve alt toprağın ayrı bir tarafa çıkarılmasına dikkat edilmelidir. Dikim çukurunun dip kısmına kök gübresi (250 g Triple Süper Fosfat ve 250 g Potasyum Sülfat) karıştırılarak konulmalıdır. Fidanın aşı noktası toprak seviyesinin üzerinde kalacak şekilde dikim yapılmalıdır. Fidan dikimi yapılan yerde hakim rüzgarın estiği yönde fidanların diplerine herek dikilir ve iple bağlanır.
Dikim zamanı kırılan kökler kesilmeli ve fidanın aşı bölgesi topraktan yaklaşık 20 cm. yukarıda kalacak şekilde dikimi yapılmalıdır. Dikilen fidanlarda fidanın şekillenmesi için tepe vurması yapılır.Dikilen fidanların gövdesini güneş yanığından korumak için 1:1 oranında plastik beyaz renkli boya : su karışımı ile fidan gövdeleri boyanmalıdır.Dikimden sonra mutlaka can suyu verilmelidir.
Yeni tesis edilen bahçelerde aşı ile üretilmiş fidanlar kullanılmakta ve bu fidanlar daha erken (yaklaşık 4-5 yaşlarında) meyveye yatmaktadır.
Sonbaharda ağaç yapraklarının dökümünden itibaren ilkbaharda bitkiye su yürüyünceye kadar fidan dikilebilir. Kışları ılıman ve çok sert olmamak şartıyla, kurak bölgelerde sonbahar dikimi daha iyi olur.

5.2 Ceviz Bahçelerinin Yıllık Bakım İşleri :
Sulama :Yıllık sulama suyu ihtiyacı yağışlarla birlikte 1200- 1350 mm civarındadır. Sulama periyodu geç ilkbahardan başlayıp hasat sonuna kadar devam eder. Geç sonbahar veya kış sulamaları çok kurak yıllarda veya toplam yağışın çok düşük olduğu yerlerde zorunlu olabilir. Toprakta gözlenen su sıkıntısı cevizlerde meyve iriliği ve meyve kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Tecrübeler ceviz yetiştiriciliğinde yüksek kaliteli iç ceviz üretiminin temelinde en önemli faktörlerin başında sulamanın geldiğini göstermektedir.

Gübreleme : Bahçe tesis edilmeden önce toprak analizleri ile besin maddesi kapsamı öğrenilmeli ve eksikliği tespit edilen besin maddeleri tamamlanmalıdır. Çünkü bitki besin maddeleri eksikliği, büyüme ve gelişmenin bir aşamasında duraklamaya neden olabilir. Yüksek kireç miktarı, bazı elementlerin alımını engellemektedir. Örneğin kireçli toprakta demir eksikliği oldukça yaygındır. Ceviz bahçelerinde yapılacak bir gübreleme programında, mutlaka yaprak ve toprak analizleri yapılmalıdır.
Dikimden önce yalnız fosfor ve potasyumlu gübre uygulanır. Dikimde azotlu gübreleme yapılmaz.
Şayet toprak analizi yapılmamışsa önerilen gübre miktarı aşağıdaki çizelgedeki gibidir.

Gübre Çeşidi	Gübre Miktarı	Verilecek Zaman
Azot	Yok	Dikim Zamanı
Amonyum sülfat veya Amonyum nitrat	100 Gr/ ağaç (Ağacın her yılı için)	ph göre
Triple süper fosfat	10-50 Kg/dekar	Dikim Öncesi
Potasyum sülfat	10-40 kg/dekar	Dikim Öncesi
Triple süper fosfat	10-30 kg/dekar	Dikim Sonrası
Potasyum sülfat	15-45 kg/dekar	Dikim Sonrası

Budama : Ceviz fazla oranda budama gerektirmeyen bir meyve türü olup, ilk fidanlar dikimde istenilen taç sistemini oluşturmak için sağlam 5-12 göz üzerinden budanırlar.İlk yılın kış budamasında doruk dal 180 cm.'den kesilir.Ayrıca doruk dalın tepe kısmına yakın boyunlu gözler koparılır.Seçilen ilk ana dalın altındaki kuvvetli sürgünlerde uç alma yapılır.İleriki yıllarda verimi artırmak amacıyla taç içerisini sıklaştıran fazla kalınlaşmamış dallar dipten, taç yüzeyini oluşturan dallar ise 2-3 yıllık dal seviyelerinden budanarak seyreltme yapılır.Yaklaşık ağaç başına verim 120-150 kg.'dır.
Hasat ve Sonrası
Cevizde hasat zamanını belirleyen en belirgin özellik, yeşil kabuğunun (yaklaşık kabuğun 1/3'ünün) çatlamasıdır. İdeal hasat, dallarda silkeleme şeklinde yapılanıdır. Kesinlikle sopa, sırık vb. kullanılmamalıdır. Hasat edilen cevizlerin yeşil kabukları hemen temizlenir ve havalı bir yerde örtüler üzerine serilerek kurutulur.Böylece cevizde kalitede bir kayıp olmaz.Tohumluk için ayrılan cevizler ise güneş almayan, havalı ve gölge bir yerde dikim tarihine kadar muhafaza edilmeli, kesinlikle fırında kurutulmamalıdır.

5.3 Hastalık Ve Zararlıları

Cevizlerde görülen en yaygın hastalık Karaleke , zararlı ise iç kurdudur. Şubat ayı içersinde %1.5-2'lik Bordo bulamacı ile bütün gövde ve dallar yıkanmalı, yere dökülmüş olan yapraklar , kurumuş dallar toplanarak yakılmalıdır. Mantar enfeksiyonuna karşı Mayıs ve Hazinan aylarında koruyucu olarak iki ilaçlama yapılmalıdır.(%0,5 lik bakırlı ilaç). Meyveler can eriği iriliğini alınca Haziran ayı içersinde atılacak bakırlı ilaç ile iç kurduna karşı insektisit de tatbik edilmelir.Yine Temmuz ayının başında ve sonunda kabuk sertleşmeden önce 2 defa fungusit ve insektisit karışımı tatbik edilmelidir.

Armillaria Kök Çürüklüğü : Meşe kök çürüklüğü veya mantar kök çürüklüğü olarak da bilinir. Armillaria mellea isimli toprak kökenli bir fungus tarafından oluşturulur. Fungus ceviz ağaçlarının köklerini, kök boğazını ve gövdenin alt kısımlarında infeksiyon yapar. İlk simptomlar küçük klorotik yapraklar, genç yaprak dökümleri ve sürgün uçlarında geriye ölümlerdir. Genel olarak, fungusun infeksiyon yaptığı kök sistemi ya da kök boğazı yönünde simptomlar görülür.
Sonuç olarak fungus, ağacın tüm kök sitemini tahrip eder veya alt gövde çevresini bir kuşak gibi sararak ağaç ölümlerine neden olur.

Mücadelesi: Armillaria ile infekteli topraklarda ceviz bahçeleri kurmadan önce koruyucu önlemler alınmalı, fungus infeksiyonuna dayanıklı anaçlar kullanılmalıdır. Dikimden önce pahalı ve zor bir uygulama olmasına karşın methyl bromide ile toprak fumigasyonu yapılması ağaç ölümlerini büyük ölçüde azaltacaktır.
Hastalıklı ağaçlar sökülüp, bütün bitki artıklarıyla birlikte araziden uzaklaştırılmalıdır

Kök Boğazı Tümörü: Bakteri (Agrobacterium tumefaciens) hastalığıdır. Patojen bitki dokusuna yaralar vasıtasıyla girer ve kök boğazı çevresinde tümör oluşturur. Zaman içerisinde köklerde de tümör oluşumları gözlenir. Tümörlerin merkez kısımları ölür ve odun dokusunun çürümesine yol açan funguslar ve diğer patojenlerin bu noktada oluşan boşluklara yerleşmesine neden olur.
Bulaşık genç ağaçların boyları kısa kalır, yaşlı ağaçlarda odun çürümeleri gözlenir.

Mücadelesi: Kök boğazı tümörüyle en iyi mücadele yöntemi fidanların sağlıklı damızlıkların bulunduğu fidanlıklardan temin edilmesi, taşınmaları, araziye dikilmesi ve bütün yetiştiricilik ömürleri boyunca yaralanmalardan kaçınılmasıdır. Patojenle biyolojik mücadele mümkündür. Dikimden önce, fidanların Agrobacterium radiobacter'in K84 ırkıyla hazırlanmış süspansiyonlarına daldırılmasıyla başarılı sonuçlar alınmıştır.

Ceviz Yanıklığı: Bakteri (Xanthomonas campestris pv. juglandis) hastalığıdır. Patojen sadece Juglans cinsine ait bitki türlerinde infeksiyon yapar. Kışı uyur gözlerde geçirir, yağmur suları ve yağmurlama sulamayla yayılıp, infeksiyon yaparlar. Ağaçlar bütün büyüme mevsimi boyunca bakteri infeksiyonuna duyarlıdır. Genç sürgünler aktif olarak yeşil renkli ve sulu yapıda oldukları dönem boyunca etmen tarafından infekte edilebilir. Bakteri yaprağın bütün dokularına (parankima, orta damar, yan damarlar, damarcıklar ve yaprak sapı) saldırır. Parankimada birkaç milimetrelik kahverengi-siyah lekeler oluşturur. Sayısız lekeler ve çizgi şeklindeki oluşumlar yaprak yüzeyini tamamen kaplayarak yaprak şekil bozukluklarına ve deformasyonlara neden olur. Meyveler de oluşumlarının başında, çiçek dönemlerinde oldukça duyarlıdır. Yüzeyde küçük, siyah renkli sulu lezyonlar gözlenir
Mücadelesi: Hastalık etmeniyle mücadele, kışı uyur gözler içerisinde geçirdiği için oldukça zordur. Cevizlerin ilk oluşum dönemlerinde bakırlı preparatlarla koruyucu ilaçlamalar yapılır. Daha önce şiddetli enfeksiyonların görüldüğü ceviz bahçelerinde uygulamalar, kışın ıslak geçen günler göz önüne alınarak belli aralıklarla yapılmalıdır

Ceviz Antraknozu Hastalığı (Gnomonia leptostyla):Hastalık belirtileri ceviz ağaçlarının yaprakçık, meyve, genç sürgün ve yaprak saplarında görülür. Hastalık, özellikle oransal nemin yüksek olduğu yerlerde ve her yükseltide görülür. Daha çok bir yaprak hastalığı olmasına karşın, yeşil meyve kabuğundan meyve içerisine de geçen hastalık meyvelerin zarar görmesine de neden olur. Hastalık, genç yaprakların yaprakçıkları yarı büyüklüğünü geçtikten sonra enfeksiyon yapmakta ve penetrasyon noktasının çevresinde renk açılmalarına neden olmaktadır. Daha sonra bu kısımlar kahverengine dönüşür. Hastalığın etkisiyle yaz ayı ortalarında erken yaprak dökümü başlar, yoğun olduğu yıllarda tüm yapraklar dökülebilir. Özellikle haziran-temmuz aylarındaki yağışlar ve bu dönemdeki gece-gündüz ısı farkı ile oluşan çiğ nedeniyle hastalık hızla yayılmakta ve belirtileri birden artmaktadır. Mücadelesinde bu husus dikkate alınmalıdır.

Mücadelesi: Enfeksiyon kaynağı olan yere dökülmüş yapraklar sonbaharda toplanıp yakılmalı veya toprağa gömülmelidir. Budama esnasında bulaşık dallar bahçeden uzaklaştırılmalıdır.
Hastalık görülen bahçelerde, tomurcukların yeni patlamaya başladığı, yaprakların yeni oluştuğu dönemde birinci ilaçlama; yapraklarda yaprakçıkların yarı büyüklüğünü aldığı dönemde ikinci ilaçlama; meyvelerin fındık büyüklüğünü aldığı dönemde üçüncü ilaçlama yapılmalıdır.

Ceviz İçkurdu (Cydia pomonella L.) :Ergini bir kelebek olup, kelebekler gri renkli ve ortalama 10 mm uzunluğundadır. Kelebeklerin her iki kanat ucunda yer alan üçgen şeklindeki koyu leke karakteristiktir. Tırtılları yumurtadan ilk çıktığında 1 mm boyunda, gelişmesini tamamlayan olgun larvalar 15-20 mm boyunda ve beyazımsı pembe renklidir.
Ceviz içkurdu kışı ağaç gövdelerinde çatlamış kabuklar arasında olgun larva döneminde geçirir. İlkbaharda ergin çıkışları çevre koşullarına bağlı olarak nisan sonu mayıs başında görülür ve yaklaşık bir aylık bir periyoda yayılır.
Çıkan erginlerin yumurta bırakabilmesi için akşam alacakaranlık sıcaklığının üst üste C'nin üzerinde olması gerekir. Yumurtalar yapraklara ve meyvelere°iki gün 15 teker teker bırakılır. Yumurtadan çıkan tırtıllar 4- 8 saat içerisinde meyvelere giriş yapar ve meyve içerisinde beslenir. Larva süresi 30- 40 gün sürer ve zararlı yılda 2- 3 döl verir.
Ceviz içkurdu cevizin en önemli zararlılarından birisidir.
Zararı doğrudan meyvededir ve meyve içerisine giren tırtıllar ceviz içlerini tahrip ederek kalitenin ve erken dökümler sebebiyle verimin düşmesine neden olurlar.

Mücadelesi: Ceviz içkurdu mücadelesinde kültürel önlem olarak yere dökülen kurtlu meyveler toplanıp derince toprağa gömülmeli, ceviz ağaçlarının kalın dal ve gövdelerine haziran ayı başında oluklu mukavvadan tuzak bantlar sarılarak bunlara gelen larvalar yapılacak kontrollerde imha edilmelidir. Yeni oluşturulacak bahçelerde dayanıklı çeşitler tercih edilmelidir. Zararı doğrudan meyvede olması nedeniyle mücadele eşiği düşük olan zararlının etkili doğal düşmanları bulunmakla birlikte, genelde ilaçlı mücadele gerekmektedir. İlaçlı mücadelesinde ise ilaçlama zamanının tespiti önemlidir. Yumurtadan çıkan larvaların meyveye girmeden ilaçla buluşturulması gerekmektedir. Mücadele zamanının belirlenmesinde zararlının ilk ergin çıkışları izlenmekte, bu amaçla eşeysel çekici tuzaklar ve etkili sıcaklık toplamlarından yararlanılmaktadır. Tahmin uyarı yöntemi adı verilen bu yöntemin uygulanamaması durumunda ceviz ağaçlarının fenolojisinden yararlanılmalı ve ceviz meyveleri fındık büyüklüğüne (1.0-1.5 cm çapında) ulaştığında ilaç uygulanmasına başlanmalı ve kullanılan ilacın etki süresine bağlı olarak ikişer hafta arayla üç ilaçlama yapılmalıdır.

Ceviz Yeşil Kabuk Sineği (Rhagoletis completa ):Ceviz Yeşil Kabuk Sineği ergini sarımsı kahverengindedir. Kışı toprakta pupa olarak geçirir ve ergin uçuşları temmuz ayı başında başlar eylül ayı başlarına kadar devam eder. Yumurtalarını gruplar halinde bırakırlar ve yumurtalar ortalama beş günde açılır. Yumurtadan çıkan larvalar yeşil kabuk içerisinde beslenerek kabuk dokusuna zarar verir. Larva süresi çevre koşullarına bağlı olarak 3-5 hafta sürer. İleriki aşamalarda sert kabuğun görünüşünü bozdukları gibi meyve içine de zarar verebilirler. Zararlı yılda bir döl verir.

Yaprakbitleri (Choromaphis juglandicola, Callaphis juglandis) :Ergin bireyler sarı renkli ve 1.5-2.0 mm boyundadır. Cevizde zararlı olan her iki yaprakbiti türünün yaşam çemberi birbirine benzer olup populasyon içerisinde kanatlı ve kanatsız ergin bireylere rastlanabilir. Kışı yumurta halinde geçirirler ve ilkbaharda yumurtalardan çıkan bireylerin tamamı dişi bireylerden oluşur ve yaz boyunca döllemsiz olarak canlı yavru doğurmak suretiyle çoğalırlar. Günlük ışıklanma süresi, sıcaklık, besin durumu gibi faktörlere bağlı olarak sonbaharda yumurta bırakacak bireyler oluşur ve kış yumurtaları bırakılır.
Çevre koşullarına bağlı olarak bir yılda çok sayıda döl verirler.
Yapraklarda bitki özsuyu ile beslenen yaprakbitleri ceviz ağaçlarının gelişmesini yavaşlatarak kalite ve verimi olumsuz etkiler. Yaprakbiti yoğunluğunun ilkbaharda yükselmesi durumunda meyve iriliğinde bir düşüş görülürken, yaz aylarında görülecek yüksek yaprakbiti yoğunluğu meyve içlerinin buruşmasına neden olmaktadır.
Aynı zamanda salgıladıkları tatlımsı madde nedeniyle fumajin oluşumuna neden olurlar.

Mücadelesi: Yaprakbiti türlerinin çok sayıda doğal düşmanı bulunmakta ve bunlar zararlıyı genelde baskı altına alabilmektedir. Zararlıya karşı ilaçlı mücadeleye karar verirken yararlı türlerin yoğunluğu dikkate alınmalıdır

Kabuklubit ve Koşniller:Cevizlerde zararlı olan kabuklubit ve koşnil türleri, San jose kabuklubiti (Quadraspidiotus perniciosus) ve Kahverengi koşnil (Parthenolecanium corni)'dir. San jose kabuklubitinin ergin dişilerinin kabukları esmer renkli ve 1.7- 2.0 mm çapındadır. Zararlının bulunduğu dalın kabuğundan boyuna bir kesit alındığında kan kırmızısı emgi lekeleri ortaya çıkar. Kışı birinci dönem larva halinde geçirir ve yılda üç döl verir. Ağaçların gövde, dal, yaprakçık, sürgün, tomurcuk ve meyvelerinde bitki özsuyunu emmek suretiyle zararlı olur. Emgi esnasında toksik madde salgılar ve ağacın zayıflamasına neden olur. Mücadelesinde, budama esnasında zararlı ile bulaşık olan dallar kesilerek bahçeden uzaklaştırılmalı, bahçe kurulurken temiz fidan kullanılmalıdır. Zararlıya karşı gerekmesi durumunda kış mücadelesi yapılabileceği gibi, erken ilkbaharda ve yaz aylarında da larva döneminde ilaçlamalar yapılabilir. Kahverengi koşnil ergin dişilerinin kabuk çapı 3.5 mm kadardır ve kahve renklidir. Kışı ağaçların genç dal ve sürgünlerinde ikinci dönem larva halinde geçirir. Yılda bir döl veren zararlı yaprakçık, dal ve sürgünlerde bitki özsuyunu emmek suretiyle zararlı olur. Aynı zamanda salgıladığı tatlımsı madde nedeniyle fumajin oluşumuna neden olur. Gerek bitki özsuyunu emmesi gerekse fumajin oluşturması nedeniyle ağaçların sürgün ve dalları gelişemez, yapraklar dökülür ve ağacı zayıflatarak verimi olumsuz yönde etkiler.
Mücadelesinde koşnil ile bulaşık dallar budama esnasında bahçeden uzaklaştırılmalıdır. Yoğun olarak bulunan bahçelerde yumurtalarının yarıdan fazlasının açıldığı dönemde larvalarına karşı ilaç uygulaması yapılmalıdır.

6. MALİYET HESAPLAMALARI
30 DEKARIN İLK TESİS GİDERİ (MALİYETİ) :
Toprak işleme.................................900.YTL
Gübreleme..................................765.00YTL
Gübreleme işçiliği.......................765,00 YTL
Fidan açma ve fidan dikme............1500YTL
Fidan bedeli...................................3750 YTL
Sulama..........................................1800 YTL
İhata............................................3.375 YTL
Beklenmeyen ve diğer giderler.....3900 YTL
T 0 P L A M.............................16.755,00YTL

1 DEKARIN İŞLETME GİDERLERİ
Dikimi izleyen ilk yıllarda çok faz la gübre verilmemelidir. Fazla gübreleme ile kuvvetli vegetatif gelişme olur ve meyve teşekkülü gecikir. Verime yatmış ağaçlarda 1 dekar için:
* 3 senede bir defa çiftlik gübresinden 1-1,5 ton
* Her yıl Kompoze (20-20-0) gübreden ağaç başına verilirse l250 gr, serpme uygulandığında ise 5 kg kompoze gübre verilmelidir.
* Her yıl DAP gübresinden ağaç başına 1200 gr, serpme uygulandığında ise 5 kg DAP gübresi verilmelidir.
Toprak işleme.......................................................30 YTL
Çiftlik gübresi.....0,375 ton x 50.00 YTL/Ton : 18.75 YTL
Kompoze (20.20.0).....5 Kg x 0.530 YTL =........ 2.65 YTL
DAP......................................5 Kg x 0.820 YTL= 4.10 YTL
Gübreleme İşçiliği.............................................25.00 YTL
İlaç ve ilaçlama işçiliği.....................................70 YTL/da
Budama......................................................50.00 YTL/da
Sulama........................................................60.00YTL/da
Hasat-Ambalaj...........................................50.00YTL/da
Beklenmeyen Diğer Giderler....................130,00 YTL/da

T O P L A M.....................................................440,50 YTL

30 DEKARIN İŞLETME GİDERLERİ (Tam Gelişme Yılında)
Toprak işleme.....................................................900 YTL
Gübre ve Gübreleme işçiliği........................1.515.00 YTL
İlaç ve İlaçlama işçiliği................................2.100,00 YTL
Budama......................................................1.500,00 YTL
Sulama........................................................1.800,00 YTL
Hasat Ambalaj............................................1.500,00 YTL
Beklenmeyen Diğer Giderler.......................3.900,00 YTL
T O P L A M................................................13.215,00YTL

6.1 IŞLETME GELİRLERİ
Ceviz fidanları 3-4 yaşına geldiklerinde meyve vermeye başlayacaklar, 5 yaşında 3-5 kg , 10 yaşta 10-15 Kg, l5 yaşta 40-50 kg, 20 yaşta l00-150 kg verim alınabilecektir. Dekara 10X10 m mesafe ile 10 fidan dikildiğinde, dekara verim çağında 1-1,5 ton olacağı beklenilmektedir. Ceviz ağaçları 100 yaşına kadar meyve vermeye devam ederler. 120 yaşından sonra ise gelişme duraklamaya başlar. 150-l60 yaşlarında ise yaşayabileceği yaş sınırına ulamış olur.

PROJENİN MALİYET ANALİZİ :

1 DEKARIN İLK TESİS GİDERİ :

Toprak işleme	30.00	YTL/da
Gübreler
Çiftlik gübresi	5	Ton/da x 50.00 = 250,00 YTL/da
DAP	125	gr/ağaç x 10 = 1.250 gr/da = 1.025YTL
Kompoze	120	gr/ağaç x 10 = 1.200 gr/da = 0.636 YTL/da
Gübreleme işçiliği	25,00	YTL/da
Fidan çukuru açılması ve dikimi	5,00	YTL/da
Fidan bedeli	10	Fidan x 10.00= 100 YTL/da
Sulama	60,00	YTL/da
İhata	45	Kg Dikenli Tel x 2.50 = 5.00
Beklenmeyen giderler ve diğer giderler	130	YTL/da
T O P L A M	516,661YTL

Ekonomik Verim Yılı

Yıllar	1–2	3–4	5–10	10–15	15–20	20–80
Verim (Ağaç) (kg)	0	3 kg	5 kg	10 kg	40 kg	100 kg

1 DEKARDAN ELDE EDİLECEK ÜRÜN MİKTARI

Yıllar	Yıllık Üretim Miktarı (kg)	Birim Satış Fiyatı (TL)	Toplam Gelir (TL)
1–2	-	-	-
3–4	3 x 10 = 30 Kg	8.00 YTL	240.00 YTL
5–10	50 kg	8.50 YTL	425.00 YTL
10–15	100 kg	9.00 YTL	900.00 YTL
15–20	400 kg	9.50 YTL	1.520.00 YTL
20–80	1000 kg	10.00YTL	10.000.000 YTL

1 DEKARIN GELİR - GİDER TABLOSU
Ekonomik Verim Yılı

	1	2^*	3-4	5-10	10-15	15-20	20-80
Tesis Gideri	516,661	-	-	-	-	-	-
İşletme Gideri	-	390,50	440,50	390,50	390,50	390,50	440,50
Devlet Dest.	250,00	250,00
DGD	10,00	10,00	10,00	10,00	10,00	10,00	10,00
Toprak Analizi	1,00	1,00	1,00	1,00	1,00	1,00	1,00
		Tamamlama dikimi yapıldı
Gelir	261,00	261,00	251,00	436,00	911,00	1.531,00	10.011,00

* 2. yılda hasat olmayacağından dolayı hasat - ambalajlama maliyetten düşürülmüştür.

6.2 GELİR - GİDER DEĞERLENDİRİLMESİ
Toplam Gelir > Toplam gider olduğundan proje karlı olup, uygulanabilir niteliktedir.
Projenin uygulanabilmesi için tesis giderlerinden 300 adet fidan ve ihata için 1350 kg tel kullanılması gerekmektedir.
375 adet fidan x 10.00 YTL = 3.750,00 YTL
1350 Kg Dikenli tel x 2.50 YTL = 3.375,00YTL
T O P L A M = 7.125..00 YTL dir.
30 da alanın ilk tesisinde, 300 adet fidan kullanılacaktır, ancak ikinci yıl tutmayan fidanların yenilenmesi amacı ile 75 fidan daha talep edilecektir.
Sonuçta toplam 375 adet fidanın tesiste kullanılması planlanmıştır.
Ceviz bahçesinin ilk tesis masrafları oldukça yüksek olup, ekonomik verim yılına geldikten sonraki karlılığı ilk senelerdeki masrafı çıkartmaktadır. Ayrıca, cevizin ekonomik ömrünü doldurduktan sonra gövdesinin kereste olarak kullanılması da ayrı bir gelir kaynağıdır.

Onaylayan
İlçe Tarım Müdürü

T O P L A M

176.600.000-TL

CEVİZ TOZLAYICI TABLOSU

Çeşit Adı

Erkek Çiçeğin Olgunlaşma Tarihi

Dişi Çiçeğin Olgunlaşma Tarihi

Yalova 1

24 Nisan

30 Nisan

Yalova 2

28 Nisan

24 Nisan

Yalova 3

23 Nisan

1 Mayıs

Yalova 4

30 Nisan

24 Nisan

T O P L A M

GENEL TOPLAM

KALEMLER

T O P L A M