.
  Domates
 
myspace layouts

 

AÇIKTA SIRIK DOMATES PROJESİ

1.ALT- PROJENİN ADI ve KONUSU:
Yoksullar için gelir getirici mikro ölçekli alt projelerden 30 kişi X 2 da Açıkta Sırık Domates Yetiştiriciliği Projesi

2.ALT- PROJENİN UYGULAMA YERİ: ............ İli ............... Köyleri

3. ALT- PROJENİN AMACI ve GEREKÇESİ: İlimizde açıkta sırık domates yetiştiriciliğine iklim ve yapı olarak müsait olan köylerde,bilinçli ve tekniğine uygun yetiştiricilik yapılmasını sağlamak,yeni çeşitlerin yetiştirilmesi ile,ilimiz tarımının ürün desenine yeni çeşitler kazandırmak,açıkta sırık domates yetiştiriciliğinin,-birim alandan alınacak ürün ve karlılık dikkate alınacak olursa-yeni ve karlı bir yetiştiricilik olarak,çiftçimizin ilgisi ve emeğine sunmaktır.
Kastamonu ilinde açıkta sırık domates yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılması ile amaç;ilimizin öncelikle domates tüketiminde kendi kendine yetmesini sağlayacak altyapıyı hazırlamak,bilahare il dışına da göndermek suretiyle ilimiz ekonomisine katkı sağlamaktır.
Ülkemiz gıda maddeleri açısından,genel itibariyle kendine yeterli ülkeler arasında sayılsa da,artan nüfus ve şehirleşme ile birlikte tarım alanlarının giderek daralması,birim alandan daha fazla ürün alınmasını zorunlu kılmaktadır. Bunun için de tarımda yeni tekniklerin kullanılması,daha fazla ürün veren çeşitlerin geliştirilmesi ve bu çeşitlerle yetiştiriciliğin yaygınlaştırılması gerekmektedir. İlimizin bazı bölgelerinin iklim ve toprak yönüyle,açıkta sırık domates yetiştiriciliğine uygun olduğu düşünülmektedir. Eğer yöremizde sırık domates yetiştiriciliği yaygınlaştırılabilirse domates üretiminde büyük bir artış olacağı gibi,ilimiz ekonomisine ciddi manada katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

4.ALT-PROJENİN ÜRÜN ÇEŞİTLERİ ve MİKTARI:
Projede İlimiz şartlarına uyumlu sırık domates çeşitleri kullanılacaktır. Normal bakım şartlarında,dekardan ortalama 7 ton ürün alınacağı hesaplanarak, projenin uygulanacağı her çiftçinin 14 ton ürün alacağı hesaplanmıştır.

5.ALT-PROJENİN UYGULAMA AŞAMALARI:
Proje süresi toplam 5 yıldır. Projede üreticilere ilk yıl hazır fide verilecek fideler 2 şer da alana dikilecektir. Ayrıca üreticinin askı sistemini oluştura bilmesi için gerekli tel ve direk masrafları da üreticiye ödenecektir. Diğer dört yıl üreticiler projeyi kendileri devam ettireceklerdir. Projede bakım işleri üreticiye aittir. İlk iki yılı ödemesiz olup kredi faizsiz olarak 3 yılda eşit taksitler halinde geri ödenecektir.

6.ALT-PROJENİN GELİR-GİDER ANALİZİ:
Bir üreticiye ait 1 yıllık giderler

Cinsi

Miktarı

Birim Fiyatı (TL)

Tutarı

(TL)

Fide  Bedeli

5.000(Ad.)

250.000

1.250.000.000

Sebze ürün maliyeti ( Toprak işleme,dikim,sulama, z.mücadele, hasat,nakliye ve pazarlama)

2 da

216.000.000

  432.000.000

Direk

400(adet)

3.000.000

 1.200.000.000

3 mm askı teli

100

2.500.000

250.000.000

Beklenmeyen Giderler

 

 

  100.000.000

Toplam

 

 

3.232.000.000



Bir üreticinin 5 yıllık toplam gideri:
Askı sistemi ilk yıl oluşturulup tüm yıllar kullanılacağından Direk ve tel masrafı diğer yıllar olmayacaktır. 3.232.000.000- 1.450.000.000= 1.782.000.000 TL./yıl
1.782.000.000X4 +3.232.000.000= 10.360.000.000TL
Bir üreticinin 5 yıllık toplam geliri:
Normal bakım şartlarında hedeflenen üretim miktarı her yıl için 1 da dan 7 ton 2 da dan 7X2=14 tondur. Kg fiyatı ortalama 400.000 TL. olarak kabul edilirse,çiftçimizin elde edeceği toplam brüt gelir, 5.600.000.000 TL./yıl dır
5.600.000.000 X 5 = 28.000.000.000TL dır

Gelir Gider Analizi:

1 üretici

TL

İşletme gelirleri

28.000.000.000

İşletme giderleri

10.360.000.000

Net Kar

17.640.000.000



Bir üreticinin 5 yıllık karı 17.640.000.000TL yıllık ortalama karı 3.528.000.000TL dir
Toplam proje karı ise 529.000.000.000 TL dir.

Geri Ödeme Planı:

Bir üreticinin iki dekarlık domates fidesi ile askı sistemini oluşturabileceği tel ve direk masrafları karşılığı 2.700.000.000TL S.Y.D.V.'nca diğer giderlerin ise üretici tarafından karşılanması ön görülmüştür.
SYDV'nca gönderilecek toplam kredi 2.700.000.000X 30 kişi = 81.000.000.000 TL dir.

 

TL/YIL

Birinci yıl (2004)

 

İkinci yıl (2005)

 

Üçüncü yıl (2006)

900.000.000

Dördüncü yıl (2007)

900.000.000

Beşinci yıl (2008)

900.000.000

Toplam

2.700.000.000



7.ALT-PROJENİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNE AİT DEĞERLENDİRMELER:
Bir üreticinin 5 yıllık karının 17.640.000.000TL yıllık ortalama karının 3.528.000.000TL olması projenin uygulanabilir olduğunu göstermektedir. Ayrıca Kastamonu İline bütün yıl diğer üretim bölgelerinden domates gelmesi nedeniyle İl ihtiyacının bir bölümü yerel kaynaklardan karşılanmış olacaktır.

8.ALT-PROJENİN EKLERİ:
Proje; Tarım İl Müdürlüğü ve SYDV'nca yürütülecektir.

Projeyi Hazırlayan    Kontrol Eden   ONAYLAYAN





myspace layouts

 

DOMATES YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJESİ (SERADA)

PROJENİN ÖZETİ

İLİ :
İLÇESİ :
UYGULAMA YERİ :
KONUSU :
Örtüaltı Domates yetiştiriciliği
KAPASİTESİ : Her aileye 1000 m2 x 3 Aile Toplam =3.000 m2 plastik örtü serası
PROJE TUTARI : 80.824,5 YTL
GAP İDARESİ KATKISI : 56.577,09 YTL
ÇİFTÇİ KATKISI : 24.247,41 YTL
PROJE UYGULAMA ZAMANI : 2005 Yılı İlkbahar Dönemi
PROJEYİ HAZIRLAYAN : ..... İlçe Tarım Müdürlüğü

PROJEYİ TEKLİF EDEN PROJEYİ HAZIRLAYAN ONAYLAYAN

ÖRTÜALTINDA DOMATES YETİŞTİRİCİLİĞİ
BÖLÜM :1 GİRİŞ
BÖLÜM :2 PROJE ÖNCESİ DURUM
BÖLÜM : 3 PROJE
3.1.Projenin Gerekçesi ve Amacı
3.2. Teknik Bilgiler
3.2.1. Çeşit seçimi
3.2.2. Uygun tohum seçimi
3.2.3. Yetiştirme Mevsimi
3.2.4. Harç ve Harcın hazırlanması
3.2.5. Harcın dezenfekte edilmesi
3.2.6. Tohum Ekimi ve Fide Yetiştirilmesi
3.2.7. Toprağın dikime hazırlanması
3.2.8. Sıcaklık İsteği
3.2.9. Havalandırma
3.2.10.Nisbi nem
3.2.11.Gübreleme
3.2.12.Hormon kullanımı
3.2.13.Drenaj
3.2.14.Hastalık ve zararlılarla mücadele
3.3. Proje Faaliyetleri
3.3.1. Yatırımlar
3.3.1.1.İnşaat İşleri
3.3.1.2.Alet Ekipmanlar
3.3.1.3.Genel Giderler
3.3.1.4.Beklenmeyen Giderler
3.3.1.5.Toplam Yatırımlar
3.3.İşletme Dönemi Giderleri
3.3.2.1. Girdiler
3.3.2.2. Personel ve işçilik
3.3.2.3. Bakım onarım
3.3.2.4. Satış giderleri
3.3.2.5. Toplam İşletme Sermayesi
3.4. İşletme Gelirleri
3.5.Ekonomik ve Mali analiz
3.5.1. İşletme gelir ve gider tablosu
3.5.2. İşletme Gelir ve Gider Tablosu (Finans öncesi)
3.5.3. Projenin finansmanı
3.5.4. Kredi Geri Ödeme Planı
BÖLÜM 4 - SONUÇ
EKLER:
1- -Projede Yer Alacak Çiftçi Listesi

BÖLÜM 1. GİRİŞ:

İklim koşullarının etkisiyle,ülkemizin hiçbir yerinde sebzelerin dışarıda bütün bir yıl boyunca aralıksız yetiştirilmesine imkan yoktur. Bu nedenle yazlık ve kışlık taze sebzeler yılın ancak belirli aylarında yenmektedir. Sebzelerin taze olarak devamlı tüketilmemesi dolayısıyla yetersiz beslenmeler , insan organizmasında çeşitli düzensizlikler ortaya çıkarmakta ve insan sağlığını büyük ölçüde tehdit etmektedir.
Sebzelerin çoğu soğuğa karşı duyarlıdır,iklimin elverişsiz olduğu koşullarda bunların dışarıda yetiştirilmesi mümkün değildir. Sebzelerin dışarıda yetiştirilemediği aylarda halkın taze sebze ihtiyacını karşılamak ve daha ucuz sebze tüketimini dağlamak önem arz etmektedir. Bu da ancak örtüaltı sebzeciliği ile sağlanmaktadır.
Ülkemizde seracılık, yıllık güneşli(açık) geçen gün sayısının daha fazla olduğu Akdeniz,Ege ve Marmara kıyı şeridine dağılma ve gelişme göstermiş,son yıllarda Güneydoğu illeri ile geçit bölgelerinde yer alan Çankırı,Kastamonu,Ordu,Kütahya,Eskişehir,Uşak gibi illerde ise ilkbahar dönemi yetiştiriciliğinde ilk ve son donların sebzeciliğe olumsuz etkilerini önlemek amacı ile yüksek tüneller tesis edilerek sera döneminden tarla dönemine geçişte domates,hıyar,marul,tere,roka,taze soğan ve kesme çiçek yetiştiriciliği açığı kapatılmaya çalışılmaktadır.
Türkiye seracılığı incelendiğinde,genelde küçük alanlara sahip aile işletmelerinin çokluğu dikkat çekmekte ve mevcut sera alanlarının yarısına yakınında domates üretimi yapılmaktadır.

BÖLÜM 2.PROJE ÖNCESİ DURUM

Üç kişilik bir aile işletmesi esas alınmış olup, üretime bizzat katılabilecek işgücü sayısı iki olarak kabul edilmiştir. İşletmede proje öncesi tarla domates üreticiliği yapılmaktadır.
İlimiz Ege Bölgesi ile Orta Anadolu Bölgesi arasında bulunan batı geçit kuşağında yer almakta olup ortalama rakım 950 m'dir. Ege Bölgesi iklim karekterlerini taşıyan Simav Gediz, Hisarcık ilçelerimizde son kırağılar 10-15 Nisan tarihleri arasında bitmesine rağmen İç Anadolu iklim karekterlerini taşıyan Kütahya Merkez, Altıntaş, Aslanapa, Çavdarhisar ilçelerimizde 07-20 Mayıs tarihlerinde olumsuz etkilerini sürdürebilmektedir. İlk kırağıların başlangıç tarihleri ise 01-20 Ekim tarihleri arasında değişiklik göstermektedir. Nisan ayı sıcaklık ortalaması 9,15 C, en düşük sıcaklık -15 C, toprak sıcaklığı ortalaması 3,7 C, ekim ayı sıcaklık ortalaması 11,5 C, toprak sıcaklığı ortalaması 5,3 C ortalama nispi nem % 68,5, yıllık güneşli (açık) gün sayısı 93 gün, sisli gün sayısı 46 gün, karla örtülü gün sayısı 24 gündür. Hakim rüzgar yönü güney ve hızı saati 25.2 km'dir. (son 5 yıllık ortalama)
Bu klimatolojik değerler gözönüne alınarak açıkta yetiştirilen domates bitkisinin vejetatif ve generatif gelişme dönemleri 20 Mayıs - 01 Ekim tarihleri arasında ( 130gün ) sıkıştığı için İç Anadolu iklim karekterlerini taşıyan ilçelerimizde 1-3 hasat yapılabilmekte, Ege Bölgesi iklim karekterlerini taşıyan ilçelerimizde ise 8-10 hasat yapılabilmektedir.
Projede; gerek açıkta, gerekse örtüaltında Kütahya il ortalaması domates verimi dikkate alınmıştır.
İşletmede domates verimi 3000 kg/da olarak alınabilmektedir. Buna göre işletmenin proje öncesi geliri aşağıda hesaplanmıştır.

Tablo 1: Proje öncesi üretim giderleri : ( Birim fiyatları Nisan 2005 piyasa cari fiyatlarıdır)

Gider Kalemleri.....1000 m2 için Gider Tutarı YTL
İlk sürüm.....15
Tırmık, taban, sürgü.....15
Ticari gübre.....50
Çiftlik gübresi (1 ton).....70
Fide (750 adet).....500
Dikim.....20
Sulama (4 kez).....20
Çapa,boğaz doldurma.....25
Zirai mücadele.....25
Hasat.....30
Nakliye.....30
T O P L A M.....800 YTL (1000 m2 için)

Proje Öncesi Üretim Geliri:
3000 kg X 50.Ykrş/Kg = 1.500.YTL (1000 m2 için)

Proje öncesi kar:
1.500.YTL - 800. YTL = 700. YTL (1000 m2 için)

BÖLÜM : 3. PROJE

3.1 Projenin Gerekçesi ve Amacı:

Ülkemizde tarım süratle artan nüfusumuzun yiyecek ve tarımsal ürün ihtiyaçlarını karşılayacak tarıma dayalı sanayimizin istediği vasıfta hammadde ihtiyacını devamlı bir şekilde temin edecek ihracatımızda önemli bir yeri olan tarımsal ürünleri yetiştirecek ve sanayimizin gelişmesi için yıldan yıla artan döviz ihtiyacını karşılayacak olan çok önemli bir kaynaktır.
Tarım ülkeleri arasında yer alan Türkiye halen birim alandan elde edilen üretimde gelişmiş ülkeler rakamlarının altında bulunmaktadır. Bu durumu en kısa zamanda düzeltmek zorundadır. Tarımda verimin 2-3 misli artırılması ise; eskstansif olarak faaliyette bulunan tarım işletmelerinin entansif tarıma yönlendirilmesi ile mümkündür.
Entansif tarıma geçişte girdilerin öneminin yanı sıra yapılacak tarımsal faaliyetlerin projeye dayalı olarak yürütülmeside büyük önem arz etmektedir.
Hazırlanan bu proje ile; metorolojik olumsuzlukların tarımsal üretimi kısıtlayıcı etkisini kısmen önlemek, yağış , sis ve rüzgarla yayılabilen hastalıkların önüne geçmek işgücü kullanımını yıl içine dağıtmak köyden kentlere göçü önlemek çevresine yayım yapabilme özelliğini taşıyan seçilmiş çiftçilerle ortaklaşa çalışıp köylerde önder çiftçi topluluklarının oluşmasını hızlandırarak yetiştirme tekniklerinin yayımını yapmak birim alandan alınan verimi artırarak çiftçi gelir düzeyinin yükseltilmesi ve dolayısıyla sosyo-ekonomik yapısının iyileştirilmesi amaçlandırılmıştır.

3.2.Teknik Bilgiler:

3.2.1. Çeşit Seçimi: Bölgenin ekolojik durumu, toprak yapısı, seranın ısıtma imkanlarının bulunup bulunmadığı, hastalık ve zararlılar ile yetiştirme dönemi dikkate alınarak çeşit seçimi yapılmalıdır.
3.2.2. Uygun tohum seçimi : Üretici karar verdiği çeşidin tohumunu en güvenilir kaynaktan temin etmelidir. Bayat, eski ve kötü şartlarda depolanmış tohumlarda çimlenme oranı düşeceğinden üreticinin elde edeceği fide sayısıda düşük olacaktır. Üretici mutlaka uzmanlara sorarak güvenilir ve sertifikalı tohum temin etmelidir.
3.2.3. Yetiştirme mevsimi: Kütahya şartlarında yüksek tünellere fide dikim tarihi Simav,Gediz, Hisarcık, Pazarlar, Şaphane ve Emet ilçelerinde 05-10 Nisan Tavşanlı,Domaniç, Altıntaş, Aslanapa, Çavdarhisar, Dumlupınar ve Kütahya Merkez İlçelerinde 20 Nisandır.
Isıtılabilen seralarda yapılan tek mahsul yetiştiriciliği domateslerin hasadı Haziranda sona ermekte ve bu dönemde tarla domatesi henüz başlamadığından yüksek tünel yetiştiriciliğinde Haziran sonundan itibaren domates alınabilmekte ve yüksek fiyatlardan pazarlanabilmektedir. Ayrıca tarla domatesinin bitiminden itibaren yaklaşık 1 ay süre ile domates hasadı devam edebilmektedir.
3.2.4 Harç ve Harcın hazırlanması: Sera domates üretiminde harç tohumun ekimi çimlenmesi ve fide haline gelmesinde kullanılan ortamdır.
Harç olarak toprak, kum, yaprak çürüntüsü, turba yosunu, sphagnum yosunu, perlit, torf, vermikulit veya bunların değişik kombinasyonlarından oluşan karışımlar kullanılmaktadır. Kullanılacak ortamın fiziksel özelliklerinin iyi olmasının yanı sıra ucuz olarak temin edilmeside çok önemlidir.
En çok kullanılan ortam 2 kısım tınlı toprak, 2 kısım turba yosunu, bir kısım kumdur. İyi kalite tınlı toprak bulunamadığı takdirde 5 kısım ince elenmiş yaprak çürüntüsü, 2 kısım turba, 1 kısım ince dişli kum, 1 kısım pelit, 1 / 2 kısım yanmış ve elenmiş ahır gübresi karıştırılarak hazırlanan harcın her bir metre küpüne 5 kg kireç taşı, 540 gr magnezyum sülfat, 185 gr potasyum nitrat, 340 gr süper fosfat katılarak iz elementlerle de takviye edilmelidir. Harcın Ph'sı 5,6 - 6,8 arasında olmalıdır.
3.2.5.Harcın Dezenfekte Edilmesi: Genel olarak fide harcının dezenfeksiyonunda sıcak kuru hava buhar ve sıcaksu kullanılmakta veya methvi bromide ile dezenfekte edilebilmektedir.
Fide harcının dezenfeksiyonu için önce harç uygun bir zemine, tercien beton üzerine 20-30 cm yükseklikte serilir. Üzeri sağlam, hava geçirmez, deliği olmayan plastik bir örtü ile tamamen kapanır. İçerisinde metre kareye 50-70 gr hesabı ile methyl bromid tüpleri patlatılarak verilir. Toprak sıcaklığı 10-15 derece ise 48 saat, 15 derecenin üzerinde ise 24 saat sonra örtü açılarak harç karıştırılır ve gazın uçması sağlanır. Tohum ekimi en az 3 gün sonra yapılmalıdır.
Harç Formalin kullanılarakta dezenfekte edilebilir. 1 lt formalin 49 lt su ile karıştırılıp 1 m2 alana 10 lt verilir. 3-4 gün sonra tohum ekimi yapılabilir, fide harcı dezenfekte edildikten sonra dışarıdan rüzgar ve diğer mekanik yoldan gelebilecek enfeksiyonlardan korunmalı ayrıca sera toprağıda dezenfekte edilmelidir.
3.2.6 .Tohum Ekimi ve Fide Yetiştirilmesi: Örtüaltı domates üretiminde ilk safha olan harç hazırlanıp çimlendirme viyollerine doldurulduktan sonra tohum ekimi ile üretime başlanır. Viyoller daha önce mutlaka sterilize edilmelidir. Viyollerin her gözünün alt kısmında fazla suya akıtmak için bir parmak genişliğinde delik bulunması gereklidir. Tohum ekimi yapılacak harç tavlı olmalıdır. Her göze birer adet tohum konduktan sonra üzerine çok hafif bastırılarak alt delikten su çıkana kadar sulanmalı ve üzerleri nem kaybını önleyecek şekilde örtülmelidir. Çimlendirme viyolleri gündüz 18-20 C ve gece 12-15 C'de tutulmalı üzerleri ilk 2-3 gün örtülen viyollerde çimlenme başlar başlamaz bol ışıklı bir yere alınmalıdır. Aksi halde sarı renkli uzun ve cılız fideler meydana gelir. Sulamalar tercihen sabahları yapılmalıdır. Öğleyin ve yakıcı sıcaklarda yapılan sulamalardan kaçınılmalıdır. İyi bakım şartlarında 30-35 günde fideler şaşırtmaya gelirler bazı hallerde uygun sulamalara rağmen fidelerin cılız büyüdükleri görülebilir. Bunun nedeni fide harcının yeterli besin maddesi ihtiva etmemesi olabileceği gibi besin maddelerinin herhangi birinin yeterince alınamamasından da kaynaklanabilir. Bu durumda 10 lt suya 150 gr triple süper fosfat ve 200 gr potasyum sülfat eritilerek 10 misli sulandırılıp fideler sulanmalıdır. Fidelerin daha fazla ve yeterli ışık alarak pişkinleşebilmesi için yapraklarının birbirine değememesi ve aralarında 10-12 cm aralık bulunması gereklidir.
3.2.7.Toprağın Dikime Hazırlanması,Dikim ve Bakım: Toprağın dikime hazırlanmasında en önemli iş dikim öncesi yapılan sulamanın zamanını tayin etmektir. Dikimde tek ve ilkbahar yetiştiriciliğinde topraktaki tav tam olmalıdır. Sonbahar yetiştiriciliğinde ise bilhassa kumlu topraklarda ağır tavda iken toprak işlenip dikime geçilmelidir.
Sürümden önce toprak analizi sonuçlarına göre temel gübreleme yapılmalı sürümden sonra tek ve ilkbahar yetiştiriciliğinde 3-5 gün beklenerek toprağın oturması sağlanmalıdır. Sonbahar mevsiminde ise beklemek doğru değildir.
- Dikim Kuzey-Güney doğrultusunda yapılmalıdır. Bitkilerin ışıktan eşit şekilde yararlanabilmeleri için yüksek tüneller ve seralarında aynı doğrultuda inşa edilmeleri şarttır.
- Dikimde çift sıralar dikim sistemi tercih edilmelidir. Bakım işlerini kolaylaştırması açısından çift sıra arası 50cm,sıralar üzeri seçilen çeşit özelliğine göre 40-50cm olmalıdır.
- Dikim tek ve ilkbahar yetiştiriciliğinde bilhassa ağır topraklarda sırta,sonbahar yetiştiriciliğinde ve kumsal topraklarda düze yapılmalıdır.
- Dikimden birkaç saat önce viyollerdeki fideler bolca sulanmalı ve dikim esnasında toprağı ile birlikte viyolden çıkarılarak yetiştirme ortamına dikilmelidir.
- Derin dikimden kaçınılmalıdır.
- Domates fidelerinin dikimi sırasında fidelere tütün mozaik virüsü sigara içenlerin elleri yardımıyla bulaştığından işçilerin elleri sabunlu su ile mutlaka yıkattırılmalı,bu hususa budama konusunda da dikkat edilmelidir.
- Dikimle birlikte (tercihen bakırlı preparatlarla hazırlanan) can suyu verilmelidir.
- Dikimden 3-5 gün sonra damla sulama sistemi ile sulama yapılıyorsa sistem çalıştırılarak sulama yapılmalı,salma sulama yapılacaksa dar arada oluşturulacak tavaya salma sulama yapılmalıdır.
- Birinci sulamadan sonraki birkaç gün içerisinde çapalama yapılarak özellikle geniş ara çapalanır. Çapalamadan sonra domatesler 1'lik naylon iplerle askıya alınır.
- Fide sulamasından sonra ikinci sulama ana sulama (mahsül sulaması) domateste 2-3 döl olunca,büyüme noktası incelince ve yaprak rengi koyulaşınca yapılır.
- Örtü altı yapıları ve seralarda sık sık bitkiler kontrol edilerek ipe sardırma,koltuk alma işlemleri yapılmalıdır.
- Koltuk alma işlemi,koltuktan çıkan sürgün 7-10cm büyüklüğe ulaştığında elle kırılarak yapılmalıdır. Bu işlem sürgün küçükken yapılırsa aynı noktadan ikinci bir sürgün çıkar,geç yapılırsa bitkide büyük bir yara açılmış olur ve aynı zamanda bitkinin özsu kaybına neden olur.
- Sulamada genel kaide,toprak yüzeyinde kısmi kurumalar görüldükçe sulama yapılmalıdır.
3.2.8. Sıcaklık İsteği: Domates tohumunun çimlenmesinde en uygun hava ile toprak sıcaklığı 20-22 C'dir. Bu sıcaklık şartlarında ekimden,çimlenmeye kadar yaklaşık 10 gün geçer. Takip eden günlerde toprak sıcaklığı 15 C,hava sıcaklığı 18-20 C gece ise 12-14 C olmalıdır.
Domates sıcaklığı ve ışığı seven bir bitkidir. Işıklanmanın iyi olduğu devrelerde özellikle fide dikiminden sonra sıcaklık isteği 27-30 C'dir. Sonbahar ve kış aylarını kapsayan sonbahar ve tek mahsul yetiştiriciliğinde sık sık meydana gelen ışık şiddeti azalmalarında ısıtma sağlanan yüksek sıcaklıklarda bitkiler ince ve zayıf gelişir. Bu nedenle ilimizdeki yıllık güneşli (açık) geçen günler ortalamasının çok az oluşu seracılığı olumsuz etkilemekte ve ilkbahar yetiştiriciliği yapılmasını zorunlu kılmaktadır.
Domates bitkisi çok kısa bir süre donma noktası civarına kadar dayanabilirse de minimum sıcaklık 10 C'nin altına düşürülmemelidir.
3.2.9. Havalandırma: Yeterli bir havalandırma için bölgelere göre çatı havalandırma alanı sera üretim alanının yaklaşık -20'si kadar,yan havalandırmalar alanı ise bunun asgari yarısı kadar olmalıdır. Havalandırmada genel ilke sera içerisindeki aşırı sıcaklığı ve nemi dışarı atabilecek büyüklükte olmalıdır.
4.2.10. Nisbi Nem: Hava nisbi neminin domates için p olması gerekir.Günlük sapmalar dikkate alındığında P-80 nisbi nem uygundur.
3.2.11. Gübreleme: Yetiştirici dikimden önce toprağını analiz ettirmişse laboratuar tavsiyelerine uygun bir gübreleme yapmalıdır. Seralarda dikimle birlikte fosfor ve potaslı gübreler taban gübresi olarak verilir. İlk salkımdaki meyve çapları 1-2cm'yi bulduğunda azotlu gübreler sulama suyu ile birlikte verilmeye başlanır. Azotlu gübre uygulamaları düşük ısıda yapılıyorsa potaslı gübre ile birlikte verilmelidir. Ayrıca domates yetiştiriciliğinde dekara 5 ton iyi yanmış çiftlik gübresi uygulaması ticari gübre kullanımını azalttığı gibi;kalitenin yükselmesine ,verimin artmasına ve toprak yapısına olumlu etkiler sağlamasına yardımcı olmaktadır.
3.2.12. Hormon Kullanımı: Domates çiçeğinin tozlanması;uygun iklim şartlarında,böcek ve rüzgar yardımı ile gerçekleşmekte bu da kapalı alanlarda her zaman mümkün olamamaktadır. Bu taktirde meyve tutumunu sağlamak amacı ile Tomatotone,Tomaset 2-4 D gibi hormonlar çok düşük konsantrasyonlarda kullanılarak (2-2.5 ppm) hazırlanan eriyikler 500 cm3'lük temiz bir kap içine doldurulur ve domates salkımları 2-3 çiçek açtığında bu eriyik içine bir defa bandırılır. Hormon uygulanan domateslerin çekirdek evleri boş kalır ve çekirdek gelişmez.İlkbahar yetiştiriciliğinde hormon kullanmak yerine sera içerisinde nemin düştüğü saatler olan 10-14 saatleri arasında askı tellerine vurularak yapılan vibrasyon işlemi ile tozlaşma sağlanabilmektedir. Büyük işletmelerde bombus arıları kullanılarak da tozlaşma gerçekleştirilmektedir.
3.2.13. Drenaj: Drenaj,bitki köklerinin geliştiği kısımlarda bitkinin ihtiyacından fazla bulunan suyun tabii ve suni olarak uzaklaştırılmasıdır. Alt topraktaki suyun kesinlikle hareketli olması gerekmektedir.Bol ve kaliteli mahsul almanın en önemli şartlarından birisi drenajdır.
Eğimli arazilerde teras yapılarak kurulan yüksek tünel ve sera yapılarının 1-2m dışında ve 1-1.5m derinlikte çevre drenajı sağlanmalıdır.
3.2.14. Hastalık ve Zararlılarla Mücadele: Domates hastalıklarında kullanılan ilaçların tamamına yakını koruyucu etkiye sahiptir. Yani hastalığı iyileştiremezler, ancak yeni buluşmaları önlerler .Bu nedenle ilaçlama programının bitki seraya şaşırtıldıktan itibaren ve düzenli olarak 7-10 gün aralıklarla koruyucu olarak uygulanması gerekir.
Kapalı ortamlarda aşırı nem ve sıcaklıktan dolayı hastalıkların çok hızlı seyredeceği muhakkaktır. Bunun için havalandırmaya özen göstermek gerekir. Ayrıca sera girişine konacak bir kireç kutusu bakıcının ayakları yoluyla toprağa buluşacak hastalıkları önlemede etkili olmaktadır. Bakıcının sera içine girerken ayrı bir elbise kullanması gerekir. Mümkün olduğu kadar az ilaç kullanarak ürün yetiştirmek, insan sağlığı açısından son derece önem arz etmektedir.
Zararlı erginlerin sera içerisine girip yumurta bırakmalarını engellemek amacı ile havalandırma pencerelerine ve kapıya tül çekmek yararlı olur. Sera içerisine asılacak böcek tuzaklarıda ilaçsız mücadelenin ana ilkelerinden biridir. Toprak ortamı havasız bırakılmamalı sık sık yüzeysel çapalama ve ot alma işlemi yapılmalıdır.
Özellikle ilkbahar yetiştiriciliği döneminde ortam sıcaklığının 30 C'nin üzerine çıktığı Haziran - Temmuz- Ağustos aylarında yoğun olarak yansıyan güneş ışığının bitki yüzeyinde yaptığı zararlanmalar ve yüksek sıcaklıkta bitkinin yeterince su ve besin maddeleri alamamasından kaynaklanan gelişme bozukluklarının önüne geçmek amacı ile bu aylarda gölgeleme perdeleri çekilmeli ya da sera örtüsünün üzeri üstübeçle badana yapılmalıdır.

3.3.Proje Faaliyetleri: Proje dönemi faaliyetleri yatırım ve işletme dönemi faaliyetleri diye iki ana bölümde toplanmıştır.

3.3.1.Yatırımlar:
3.3.1.1. İnşaat işleri: Planı ekte verilen plastik örtülü, üstten havalandırmalı yay çatılı, sıcak galvanizli özel ve oval profil konstrüksiyonlu yüksek tünel inşa edilecektir. İnşaat giderleri: 22.500YTL olup keşif özeti aşağıda verilmiştir.

TABLO : 2 - 1000 m2 plastik örtülü yüksek tünel üstten havalandırmalı seranın keşif özeti (1)

Gider kalemleri.....Tutarı (YTL)
Sera Konstrüksiyonu.....
Polietilen örtü.....
Damla sulama ünitesi.....
Su deposu 2 ton kapasiteli.....22.500 YTL.
Askı teli (Q 3 mm).....
Temel yapımı.....
Montaj.....
Nakliye.....
TOPLAM:.....22.500YTL

( 1) Yüksek tünel arazilerin küçük oluşu nedeni ile 1.000 m2 büyüklüğünde düşünülmüş ve birim fiyatlarda 2005 yılı cari fiyatları kullanılmıştır.

3.3.1.2.- Alet Ekipmanlar:
İşletme için gerekli alet ekipman gideri 1.724 YTL olup, bununla ilgili cetvel aşağıda verilmiştir.

Tablo :3 Alet -Ekipmanlar

Cinsi.....Birimi.....Miktarı.....Birim fiyatı (TL).....Tutarı (YTL)
Pülverizatör.....Adet.....1.....400.....400
El Arabası.....Adet.....2.....150.....50
Çapa.....Adet.....3.....3.....9
Kürek.....Adet.....3.....3.....9
Bel küreği.....Adet.....3.....3.....9
Tırmık.....Adet.....3.....6.....18
Keser.....Adet.....2.....5.....2
Kazma.....Adet.....2.....7.....5
Bıçak.....Adet.....5.....5.....4
Plastik Kasa.....Adet.....80.....10.....800
Makas.....Adet.....6.....5.....4
Su Kovası.....Adet.....5.....5.....6
Eldiven.....Takım.....5.....5.....6
İlaçlama Tulumu.....Takım.....1.....35.....20
Avadanlık.....Takım.....1.....30.....10
T O P L A M.....1.724.YTL..

3.3.1.3.Genel Giderler:
Tesis işletme açılıncaya kadar imalat dışı ücretler, resim, harç, haberleşme, kırtasiye gibi masraflar karşılığı ortalama 50.YTL planlanmıştır.

3.3.1.4.Beklenmeyen Giderler:
Yatırımın özelliği göz önünde tutarak yukarıda belirtilen giderler tutarının %2'si beklenmeyen gider olarak planlanmıştır. Yatırım süresinin kısa olması nedeni ile fiyat artışından doğacak giderler dikkate alınmamıştır.
(22.500 YTL.+1.724 YTL.+50YTL) X 0,02 = 485,48 YTL

3.3.1.5.Toplam Yatırımlar:
İnşaat işleri.....22.500 YTL
Alet ekipmanlar.....1.724 YTL
Genel Giderler.....50.YTL
Beklenmeyen Giderler.....485,48 YTL.

T O P L A M.....24.759,48 YTL.

3.3.2. İşletme Dönemi Giderleri :
Projede İlkbahar domates yetiştiriciliği yapılacaktır. Giderler buna göre planlanmıştır.

3.3.2.1 Girdiler:
Tarımsal üretim girdiler tutarı 2.307 YTL olup bununla ilgili tablo aşağıda verilmiştir.

Tablo 4 : Tarımsal Üretim Girdileri (1)

Masraf Unsurları.....Miktarı.....Birim Fiyatı (TL).....Tutarı(YTL)

1.Tohum.....35 gr.....50 YTL/gr.....1.750
2.Çiftlik gübresi.....10.000 kg.....0, 8 YKRŞ.....80
3.Kompoze sıvı gübre.....60 kg.....3 YTL.....180
4.İlaç ve hormon.....-.....-.....50
5.Çimlendirme viyolu.....80 Adet.....15 YKRŞ......12
6.Torf.....150 kg.....50.YKRŞ.....75
7.Herek ipi.....5 kg.....8 YTL.....40
8.Sulama suyu.....-.....-.....20
9 Kuru soğan.....1.000 kg.....10 YKRŞ.....100

T O P L A M.....2.307 YTL.

(1 ) Birim fiyatlar 2005 cari yılı faiyatlarıdır.

3.3.2.2. Personel ve İşçilik Giderleri:

1000 m2 plastik yüksek tünelde domates üretimi için gerekli işgücü aşağıda verilmiştir.

Toprak hazırlama.....5 Erkek işgücü
Fide yetiştirme.....5 Kadın işgücü
Dikim.....5 Kadın İşgücü
Çapalama.....5 Kadın İşgücü
Sulama.....3 Erkek işgücü
Havalandırma.....2 Erkek İşgücü
Zirai mücadele.....2 Erkek İşgücü
İpe alma.....5 Kadın işgücü
Budama.....5 Kadın İşgücü
Hasat.....10 Kadın İşgücü
Bakım, temizlik.....5 Kadın İşgücü

Bir üretim periyodu için toplam 52 yevmiye / yıl iş gücüne ihtiyaç vardır. İşletmenin mevcut 2 iş gücü bu değerlere bölündüğünde her birinin 26 günlük çalışması ile faaliyetin gerçekleştirilebileceğinden ayrıca işçilik gideri planlanmamıştır.

3.3.2.3. Bakım- Onarım Giderleri:

Tesis edilen yüksek tünellerde 2 yıl dayanıklı % 6 UV katkılı 300 mikron kalınlığında polietilen örtü plastik tutturucularla tutturulmuş olup her üçüncü üretim döneminde yenilenmesi planlanmış ve yıllık olarak inşaat giderlerinin % 3'ü olan ( 22.500 X 0,03=) 675.-YTL yıllık bakım-onarım gideri hesaplanmıştır.

3.3.2.4. Satış Giderleri:

Ürün satışı işletme teslimi yapılacağından ayrıca satış gideri planlanmamıştır.

3.3.2.5.Toplam İşletme Sermayesi:

Girdiler.....2.307 YTL
Bakım-Onarım Giderleri.....675 YTL
T O P L A M.....2.982 YTL

İşletmenin artan işletme sermayesi ise proje öncesi 800 YTL'lik işletme giderleride dikkate alınarak ( 2.982 - 800 ) = 2.182 YTL bulunmuştur.

3.4. İşletme Gelirleri:

Kurulan demonstrasyon çalışmaları sonucunda üretim aşamalarında teknik talimatlara uyularak yapılan domates yetiştiriciliğinde 20 ton verim alınmıştır. Üretimde Pazar değeri yüksek olan Elif-190 ve Gökçe-191 çeşitleri kullanılarak, ortalama 50 YKRŞ./kg'dan satış yapılmıştır. Domates sezonu sonunda 4 cm çapındaki kuru soğanlar dikilerek yapılan yeşil soğan üretiminde 6000 kg yeşil soğan yetiştirilerek ortalama 1YTL/kg'dan satış yapılmıştır.

1000 m2'lik yüksek tünelden sezon sonunda elde edilen işletme geliri :

Satışı yapılan ürün.....Miktarı.....Birim fiyatı (YTL).....Tutarı(YTL)

Domates.....20000 kg.....50 YKRŞ.....10.000
Yeşil soğan.....6000 kg.....1 YTL.....6.000
T O P L A M.....16.000 YTL.

Domates üretimine alternatif münavebeli bir üretim sistemi uygulandığında :
HIYAR+ 2 DÖNEM MARUL YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPILMASI DURUMUNDA :

Masraf unsurları.....Miktarı..... Birim fiyatı(YTL).....Tutarı(YTL)

1 Hıyar fidesi.....2600 adet.....25 YKRŞ.....650 YTL
2 Marul tohumluğu.....170 gr.....30 YKRŞ.....51 YTL
3 Çiftlik gübresi.....10000 kg.....0,8 YKRŞ.....80 YTL.
4 Kompoze sıvı gübre.....120 kg.....2 YTL.....360 YTL
5 Zir. Mücd. İlacı.....muhtelif.....-.....100 YTL.
6 Herek ipi.....5 kg.....8YTL.....20 YTL
7 Sulama suyu.....-.....-.....20 YTL
T O P L A M.....1.281 YTL

Satışı yapılan ürün.....Miktarı.....Birim fiyatı (YTL).....Tutarı(YTL)
Hıyar.....20000 kg.....50 YKRŞ.....10.000 YTL
Marul(2 dönem).....6700 adet.....50 YKRŞ.....3.350 YTL
T O P L A M.....13.350 YTL.

13.350 - 1.281= 12.069 YTL yıllık net fayda sağlanmaktadır.

BİBER+ YEŞİL SOĞAN YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPILMASI DURUMUNDA :

Masraf unsurları.....Miktarı.....Birim fiyatı(YTL).....Tutarı(YTL)

1 Biber fidesi.....2600 adet.....10 YKRŞ.....260Y TL.
2 K.Soğan(4 cm çaplı).....1000 kg.....10 YRKŞ.....100 YTL.
3 Çiftlik gübresi.....10000 kg.....0.08 YKRŞ.....80 YTL
4 Kompoze sıvı gübre.....80 kg.....3 YTL.....240 YTL
5 Zir. Mücd. İlacı.....muhtelif.....-.....100 YTL
6 Herek ipi.....5 kg.....8 YTL.....40 YTL
7 Sulama suyu.....70 ton.....-.....20 YTL
T O P L A M.....840.YTL.

Satışı yapılan ürün.....Miktarı.....Birim fiyatı (YTL).....Tutarı(YTL)

Biber.....5300 kg.....1.....5.300 YTL.
Yeşil soğan.....5300 kg.....1.....5.300 YTL

5.300- 840= 4.460 Y TL yıllık net fayda sağlanmaktadır

3.5 Ekonomik ve Mali Analiz:

3.5.1. Tablo : 5 İşletme Gelir ve Gider Tablosu

A-İşletme Giderleri.....( YTL)

Gider Kalemleri.....Proje Öncesi.....
1.Yıl.....2.Yıl.....3.Yıl.....4.Yıl.....5.Yıl
Girdiler.....800.....800.....2.307.....2.307.....2.307.....2.307
Bakım - Onarım.....-.....-.....675.....675.....675.....675

T O P L A M.....800.....800.....2.982.....2.982.....2.982.....2.982
B-İşletme Gelirleri
Domates Satış Geliri.....1.500.....1.500.....16.000.....16.000.....16.000.....16.000

3.5.2. Tablo 6 Proje Gelir-Gider Tablosu (Finansman Öncesi) (1) (YTL)


Kalemler.....Proje Öncesi.....1.Yıl.....2.Yıl.....3.Yıl.....4.Yıl.....5.Yıl

GELİRLER
a)Satışlar.....1.500.....1.500.....16.000.....
16.000.....16.000.....16.000
b)Artan İşletme Sermayesi.....-.....-.....-.....-.....-.....2.182 (2)
c)Hurda değer.....-.....-.....-.....-.....-3.500 (3)
TOPLAM GELİRLER.....1.500.....1.500.....16.000.....16.000.....16.000.....21.682
GİDERLER
a)Yatırımlar.....-24.759,48.....-.....-.....-.....-
b)İşletme masrafları.....800.....800.....2.982.....2.982.....2.982.....2.982
c)Artan iş.sermayesi.....-2.182.....-.....-.....-.....-
TOPLAM GİDERLER.....800.....27.741,48.....2.982.....2.982.....2.982.....2.982
Net fayda (4).....700.....(-26.241,48).....13.018.....13.018.....13.018.....18.700
Artan Net Fayda (5).....-.....(-26.241,48).....13.018.....13.018.....13.018.....18.700

(1) Tablo 6'da proje gelir ve giderleri ( Finansman öncesi ) yıllar üzerinden proje ömrü boyunca dökümlü olarak gösterilmiştir. Parantez içindeki rakamlar negatif değerledir.
(2) Projenin son yılı proje içindeki artan işletme masrafları artık kullanılmayacağından gelir olarak alınmıştır.
(3) Projenin son yılı elde kalan hurda değerdir.
(4) Toplam gelirle toplam giderin farkı olarak bulunmuştur.
(5) Artan net fayda ; proje öncesi net faydanın her yıl için bulunan net faydalardan negatif olanlarla toplanması pozitif olanlarla çıkarılması ile bulunmuştur.

3.5.3. Projenin Finansmanı ( 1 sera için 1000 m 2)

Bölüm 3.3.1.5 ve Bölüm 3.3.2.5'te açık şekilde görüldüğü üzere projenin gerçekleştirilebilmesi için 24.759,48 YTL. Yatırım gideri ile 2.182 YTL.artan işletme sermayesi olmak üzere toplam 26.941,48.YTL'nin finanse edilmesi gerekmektedir.
Belirtilen miktarın p'inin GAP İdaresi tarafından, geriye kalan 0'u özkaynaktan karşılanacağı planlanmıştır. Buna göre projenin finansman durumu aşağıda gösterilmiştir.

(1 Sera için= 1000 m2)
Kalemler.....Toplam Harcama (YTL).....% 70 GAP İdaresi.....0 Özkaynak

a-Yatırımlar.....24.759,48.....17.331,63.....7.427,87
b-İşletme sermayesi.....2.182.....1.527,4.....654,60
TOPLAM.....26.941,48 YTL.....18.859,03 YTL.....8.082,47 YTL

4.5.4. (5 Adet sera için : 1000 m2 x 3 = 3000 m2 ):

Kalemler.....Toplam Harcama (YTL).....% 70 GAP İdaresi.....0 Özkaynak

a-Yatırımlar.....74.278,5.....51.994,89.....22.283,61
b-İşletme sermayesi.....6.546.....4.582,2..... 1.963,8
TOPLAM.....80.824,5 YTL.....56.577,09 YTL.....24.247,41 YTL.

BÖLÜM 4.
SONUÇ:
İlçemizde tarla domates yetiştiriciliğinde dekara verim ortalaması 3 ton civarındadır. Üretimin örtüaltında yapılması halinde 17-20 ton civarında verim olmakta ve tarlaya nazaran üretim 7 kat artırılmaktadır.
- Proje kapsamına alınacak her çiftçiye 1000 m2 yüksek tünel tesis edilerek, Tarım İlçe Müdürlüğü elemanlarınca eğitimden geçirildikten sonra teslim edilecek tünellerde çiftçi sezon sonunda dönem halinde yeşil soğan üretimi yaparak yaklaşık 6000 kg X 1 YTL=6.000. YTL ek gelir sağlayabilecektir.
- Proje her ne kadar domates yetiştiriciliğinde dayalı olarak yapılmış ise de münavebeli olarak hıyar + 2 dönem marul ve biber + yeşil soğan yetiştiriciliği uygulanabilecektir.
- Proje alan her üretici proje faaliyetlerini Tarım İlçe Müdürlüğü tavsiyelerine uygun olarak sürdüreceğini ve yerine getirmeyen taahhüt etmektedir.

Hazırlayan Kontrol Eden



 
  Bugün 4 ziyaretçi (8 klik) kişi burdaydı!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol